IMBIR LEKARSKI nie tylko na przeziębienie! Poznaj jego właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Leksykon ziół
Imbir (Zingiber officinale) - wprowadzenie
Imbir (ang. ginger) to jedna z najbardziej cenionych roślin na świecie, znana zarówno w kuchni, jak i medycynie naturalnej. Jego popularność sięga tysięcy lat, a jego zastosowania były szeroko opisywane w starożytnych tekstach medycyny ajurwedyjskiej, chińskiej oraz arabskiej. Ta aromatyczna roślina o ostrym, korzennym smaku pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej, jednak dzisiaj uprawiana jest w wielu krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. To, co sprawia, że imbir cieszy się tak dużym uznaniem, to jego wyjątkowe właściwości zdrowotne oraz wszechstronność kulinarna.
Imbir zawiera liczne substancje aktywne, w tym gingerol, który odpowiada za jego pikantny smak oraz działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i antyoksydacyjnie. Z tego powodu korzeń imbiru jest nie tylko popularną przyprawą w kuchni azjatyckiej, ale również skutecznym środkiem na różne dolegliwości zdrowotne. W medycynie naturalnej imbir stosuje się w leczeniu nudności, problemów trawiennych, a także w łagodzeniu bólu mięśniowego i zapaleń stawów. Na przestrzeni wieków imbir stał się nieodłącznym elementem wielu kultur kulinarnych, a jego zastosowanie wykracza daleko poza kuchnię. Coraz częściej znajdziemy go w kosmetykach oraz preparatach farmaceutycznych, które korzystają z jego właściwości antybakteryjnych i przeciwutleniających. Warto dodać, że jego intensywny smak oraz liczne właściwości zdrowotne sprawiają, że imbir jest chętnie wykorzystywany w codziennym życiu – od herbat, poprzez dania główne, aż po produkty pielęgnacyjne. Popularność tej rośliny nie słabnie, co wynika z jej uniwersalności i korzyści zdrowotnych, które przekładają się na jej szerokie zastosowanie na całym świecie.
Imbir- skład chemiczny
Korzeń imbiru jest bogaty w bioaktywne związki chemiczne. Kluczowymi składnikami imbiru są gingerol, shogaol oraz oleożywica. Gingerol, odpowiedzialny za charakterystyczny ostry smak, wykazuje silne działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwbakteryjne, co czyni go skutecznym wsparciem w walce z różnorodnymi dolegliwościami. Shogaol, który powstaje w wyniku suszenia kłącza, ma podobne właściwości, a dodatkowo wspomaga organizm w zwalczaniu infekcji. Oprócz tych związków, imbir zawiera olejki eteryczne, takie jak zingiberol, które przyczyniają się do jego intensywnego aromatu oraz dodatkowych korzyści zdrowotnych.
Dzięki bogactwu składników odżywczych, takich jak witaminy i minerały, imbir wpływa na poprawę trawienia, wzmacnia odporność i neutralizuje wolne rodniki, co opóźnia procesy starzenia. Jego działanie przeciwzapalne jest na tyle silne, że porównywane jest do efektów ibuprofenu, co czyni go wartościowym środkiem wspomagającym leczenie stanów zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Warto również zauważyć, że świeże kłącza imbiru są bogate w gingerole, a ich zawartość zmienia się (zmniejsza) po wysuszeniu, co wpływa na właściwości terapeutyczne tej niezwykłej rośliny.
.png)
Korzyści zdrowotne spożywania imbiru
Właściwości prozdrowotne imbiru wynikają głównie z obecności aktywnych składników, takich jak gingerole, shogaole oraz olejki eteryczne, które wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwnowotworowe.
Działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające:
Imbir jest znany ze swojej zdolności do łagodzenia stanów zapalnych w organizmie. Badania wykazały, że związki zawarte w imbirze, takie jak 6-gingerol, hamują aktywność enzymu cyklooksygenazy-2 (COX-2), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prozapalnych prostaglandyn. Dzięki temu imbir może być pomocny w leczeniu chorób zapalnych, takich jak zapalenie stawów czy choroby serca. W kontekście reumatyzmu, imbir wykazuje obiecujące działanie jako suplement wspomagający terapię. W Polsce dostępny jest ekstrakt z kłącza imbiru jako lek OTC przeznaczony do leczenia chorób reumatycznych. Chociaż nie jest to lek o szybkim działaniu, poprawa następuje zwykle po 2-4 tygodniach stosowania.
Wsparcie układu pokarmowego:
Imbir ma korzystny wpływ na układ pokarmowy. Pomaga w redukcji wzdęć i poprawia trawienie. Ponadto, imbir może łagodzić nudności i wymioty, co czyni go popularnym środkiem na chorobę lokomocyjną- może być stosowany zarówno przez dorosłych, jak i dzieci podczas podróży oraz na nudności związane z ciążą czy chemioterapią. Jego działanie przeciwwymiotne sprawia, że jest skuteczną alternatywą dla farmaceutyków.
Działanie przeciwbólowe:
Badania potwierdzają również działanie przeciwbólowe imbiru. Jego składniki aktywne mogą blokować receptory bólowe oraz zmniejszać wydzielanie substancji prozapalnych, co czyni go skutecznym środkiem w łagodzeniu migren oraz bólów głowy. Regularne spożywanie imbiru może pomóc w zmniejszeniu intensywności bólu migrenowego.
Działanie afrodyzyjakalne:
Warto również wspomnieć, że imbir poprawia krążenie krwi i sprzyja wzmożeniu popędu płciowego, co czyni go popularnym afrodyzjakiem. Jego właściwości stymulujące mogą być korzystne dla osób pragnących poprawić swoje życie intymne.
Działanie przeciwnowotworowe:
Imbir wykazuje także potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Związki takie jak 6-gingerol mogą hamować wzrost komórek nowotworowych oraz indukować apoptozę (programowaną śmierć komórkową) w niektórych typach nowotworów.
Regulacja poziomu cukru we krwi:
Imbir może również wspierać regulację poziomu cukru we krwi. Badania sugerują, że regularne spożywanie imbiru może pomóc w obniżeniu poziomu glukozy oraz poprawie wrażliwości na insulinę.
Właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe:
Imbir posiada także właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe. Badania wykazały, że niektóre składniki imbiru mogą hamować rozwój bakterii oraz wirusów, co czyni go cennym dodatkiem do diety szczególnie w okresach zwiększonego ryzyka infekcji. Przeciwzapalne właściwości imbiru znalazły zastosowanie w leczeniu chorób układu oddechowego i grypy.
INFLABON polecany przy stanach zapalnych Bonimed 60 kapsułek
KURKUMINA KADZIDŁOWIEC IMBIR suplement diety YANGO 90 sztuk
ASEPTA Laurosept FORTE olejek laurowy i kurkumowy z imbirem
IMBIR I RUMIANEK w pastylkach na nudności HERBAL MONASTERIUM
Herbatka z OWOCAMI PIGWOWCA, PIGWĄ i IMBIREM 100g Natura Wita
Czy kobiety w ciąży i dzieci mogą stosować imbir?
Imbir jest naturalnym środkiem, który może być bezpiecznie stosowany przez kobiety w ciąży oraz dzieci w odpowiednich dawkach. Wiele kobiet korzysta z imbiru w celu łagodzenia nudności, które im często towarzyszą pierwszym trymestrze ciąży. Badania wykazały, że imbir może być skuteczny w redukcji nudności i wymiotów, a jego działanie porównywalne jest z niektórymi syntetycznymi lekami przeciwwymiotnymi, ale bez występowania niepożądanych skutków ubocznych.
Bezpieczeństwo stosowania w czasie ciąży: Imbir jest uznawany za bezpieczny dla kobiet w ciąży, jednak zaleca się ostrożność w jego stosowaniu. W dawkach do 1 g dziennie (np. 0,5 g dwa razy dziennie) nie stwierdzono negatywnego wpływu na rozwój płodu. Warto jednak skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji imbirem, szczególnie w przypadku istniejących problemów zdrowotnych.
Dawkowanie dla dzieci: Imbir może być również stosowany u dzieci, zwłaszcza w formie naparów lub syropów. Dawkowanie zależy od wieku dziecka oraz celu stosowania. Zwykle zaleca się podawanie małych dawek – dla dzieci powyżej 2. roku życia można rozważyć 0,25 g imbiru raz dziennie, a dla starszych dzieci dawki mogą być nieco wyższe. Należy jednak unikać podawania imbiru dzieciom poniżej 2. roku życia bez konsultacji z pediatrą.
Imbir w kuchni
W kuchni azjatyckiej imbir jest nieodłącznym elementem wielu dań. Używa się go w potrawach takich jak curry, stir-fry oraz zupy, gdzie dodaje charakterystycznego, pikantnego smaku. W Chinach i Japonii imbir często podawany jest jako dodatek do sushi lub jako składnik marynat. W kuchni indyjskiej imbir jest podstawowym składnikiem wielu przypraw oraz past, takich jak masala. W Europie imbir również znalazł swoje miejsce, szczególnie w tradycyjnych potrawach i wypiekach. W Anglii popularne są imbirowe ciastka oraz piwo imbirowe, które od lat cieszą się dużym uznaniem. W Niemczech z kolei imbir dodaje się do pierników oraz innych świątecznych wypieków, nadając im wyjątkowy aromat.
Dzięki swojej wszechstronności imbir jest idealnym składnikiem dla osób pragnących wzbogacić swoją dietę o zdrowe i aromatyczne przyprawy. Świeży imbir można pokroić na plasterki i dodać do herbaty lub smoothie; suszony imbir świetnie sprawdzi się jako przyprawa do zup czy gulaszy; natomiast sproszkowany imbir można używać do wypieków lub jako dodatek do owsianki.
Imbir w kosmetyce
Imbir w kosmetykach jest ceniony za swoje właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne oraz stymulujące krążenie, co czyni go doskonałym składnikiem w produktach do pielęgnacji zarówno skóry, jak i włosów. Dzięki swoim właściwościom imbir może pomóc w redukcji stanów zapalnych skóry, co czyni go idealnym składnikiem w produktach przeznaczonych do pielęgnacji cery problematycznej. Regularne stosowanie kosmetyków z imbirem może przyczynić się do zmniejszenia trądziku oraz poprawy ogólnego wyglądu skóry.
Działanie na włosy: Imbir ma również korzystny wpływ na kondycję włosów. Dzięki swoim właściwościom stymulującym krążenie krwi, imbir może wspierać wzrost włosów i zapobiegać ich wypadaniu. Wiele szamponów i odżywek zawiera ekstrakt z imbiru, który wzmacnia włosy oraz nadaje im blasku. Na netzdrowie.pl kupisz np wcierkę sty,ulującą do skóry głowy i włosów z imbirem.
Antyoksydacyjne właściwości: Antyoksydanty zawarte w imbirze pomagają zwalczać wolne rodniki, co przyczynia się do opóźnienia procesów starzenia się skóry. Kosmetyki z imbirem mogą więc wspierać młodzieńczy wygląd cery oraz poprawiać jej elastyczność. Imbir jest generalnie bezpieczny dla większości osób, jednak przed użyciem produktów zawierających imbir warto przeprowadzić test uczuleniowy, aby upewnić się, że nie wywołuje on reakcji alergicznych. Osoby z wrażliwą skórą powinny stosować kosmetyki z imbirem ostrożnie i unikać ich stosowania na podrażnioną skórę.
.png)
.png)
Imbir-przeciwwskazania i środki ostrożności
Imbir, choć jest cenioną przyprawą i składnikiem wielu potraw oraz suplementów diety, ma swoje przeciwwskazania, które warto znać przed jego stosowaniem. Oto główne przeciwwskazania oraz środki ostrożności związane z używaniem imbiru:
- Ciąża: Kobiety w ciąży powinny zachować ostrożność w stosowaniu imbiru, szczególnie w dużych dawkach. Choć imbir może pomóc w łagodzeniu nudności, istnieje ryzyko, że może stymulować skurcze macicy, co jest szczególnie niebezpieczne w późniejszych etapach ciąży.
- Choroby serca: Osoby z chorobami serca, takimi jak arytmia lub inne problemy kardiologiczne, powinny unikać dużych dawek imbiru. Jego działanie na krążenie krwi może wpływać na rytm serca.
- Problemy żołądkowe: Imbir może podrażniać błonę śluzową żołądka, zwłaszcza u osób z wrzodami lub innymi schorzeniami układu pokarmowego. Osoby z wrażliwym układem pokarmowym powinny być ostrożne i unikać nadmiernego spożycia.
- Alergie: Osoby uczulone na rośliny z rodziny Zingiberaceae powinny unikać imbiru, aby zapobiec reakcjom alergicznym.
- Interakcje z lekami: Imbir może wpływać na działanie niektórych leków, zwłaszcza:
- Leki przeciwzakrzepowe: Imbir ma działanie rozrzedzające krew, co może zwiększać ryzyko krwawień u osób przyjmujących leki takie jak warfaryna czy aspiryna.
- Leki przeciwcukrzycowe: Imbir może obniżać poziom glukozy we krwi, co wymaga monitorowania poziomu cukru u osób przyjmujących leki na cukrzycę.
- Leki na nadciśnienie: Imbir może wpływać na ciśnienie krwi, co jest istotne dla osób przyjmujących leki na nadciśnienie tętnicze.
Podsumowując, imbir ma wiele korzystnych właściwości zdrowotnych, ale jego stosowanie powinno być przemyślane i dostosowane do indywidualnych potrzeb oraz stanu zdrowia. Zrozumienie przeciwwskazań i potencjalnych interakcji z lekami pozwoli na bezpieczne korzystanie z dobrodziejstw tego aromatycznego korzenia.
Podsumowanie
Imbir, nazywany złotem natury, to korzeń, który skrywa w sobie prawdziwą moc. Od tysięcy lat ceniony zarówno w kuchni, jak i medycynie, wyróżnia się intensywnym, korzennym smakiem oraz bogactwem właściwości zdrowotnych. Jego najważniejszy składnik – gingerol – działa jak tarcza przeciwzapalna, antyoksydacyjna i przeciwbólowa, pomagając w walce z migrenami, bólem stawów czy dolegliwościami trawiennymi. To także skuteczna broń na nudności, używana przez podróżników, kobiety w ciąży i pacjentów po chemioterapii.
Jednak imbir to nie tylko zdrowotny eliksir, ale również kuchenny kameleon. Można go dodawać do rozgrzewających naparów, aromatycznych potraw curry czy pikantnych deserów. Jego ostry, orzeźwiający smak ożywia dania i dodaje im charakteru. W kosmetykach działa jak naturalny „wzmacniacz piękna”, poprawiając krążenie i stymulując wzrost włosów.
Pomimo licznych korzyści, imbir nie jest dla każdego – należy unikać go w nadmiarze w ciąży i przy problemach z sercem. Z tego względu warto stosować go mądrze, by w pełni czerpać z jego potężnych właściwości, bez ryzyka dla zdrowia.
FAQ:
- Co to jest imbir i skąd pochodzi? Imbir (Zingiber officinale) to roślina pochodząca z Azji Południowo-Wschodniej, znana ze swojego pikantnego smaku oraz licznych właściwości zdrowotnych. Jest szeroko wykorzystywany w kuchni oraz medycynie naturalnej.
- Jakie są właściwości zdrowotne imbiru? Imbir ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwnowotworowe oraz wspiera układ pokarmowy i krążenie krwi. Może także łagodzić bóle migrenowe oraz wspomagać regulację poziomu cukru we krwi.
- Czy imbir można stosować w ciąży? Tak, w małych dawkach imbir może być bezpiecznie stosowany przez kobiety w ciąży, zwłaszcza w celu łagodzenia nudności. Zaleca się jednak ostrożność i konsultację z lekarzem, aby uniknąć ryzyka stymulacji skurczów macicy.
- Czy imbir może pomóc na nudności? Tak, imbir jest naturalnym środkiem łagodzącym nudności, zarówno w chorobie lokomocyjnej, jak i w przypadku nudności związanych z ciążą czy chemioterapią.
- Jakie są przeciwwskazania do stosowania imbiru? Imbir może nie być odpowiedni dla osób z chorobami serca, problemami żołądkowymi, alergiami na rośliny z rodziny Zingiberaceae oraz osób stosujących leki przeciwzakrzepowe, przeciwcukrzycowe czy na nadciśnienie.
- Jakie działanie imbir ma na włosy i skórę? Imbir stosowany w kosmetykach pomaga stymulować krążenie krwi, co sprzyja wzrostowi włosów i zapobiega ich wypadaniu. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym może także redukować trądzik oraz opóźniać procesy starzenia się skóry.
- Jakie są kulinarne zastosowania imbiru? Imbir jest popularnym składnikiem w kuchniach azjatyckich, takich jak chińska i indyjska, gdzie dodawany jest do potraw typu curry, stir-fry oraz zup. W Europie stosowany jest w wypiekach, jak pierniki, oraz do napojów, takich jak piwo imbirowe.
Autorka: A. Warda. Redaktorka bloga netzdrowie.pl; absolwentka kursu Zielarstwo i Towaroznawstwo Zielarskie w IMK w Katowicach
Źródła:
- Joanne Barnes, Linda A Anderson and J David Phillipson, Herbal Medicines Third edition, Pharmaceutical Press 2007
- Rośliny lecznicze- atlas, praca zbiorowa, Wydawnictwo Arkady
- K.Błecha. I. Wawer, Profilaktyka zdrowotna i fitoterapia, Żywiec 2019
- I.Wawer, Kompendium suplementów diety. Jak dbać o zdrowie, Wydawnictwo Medyk, Warszawa 2023
Uwaga! Pamiętaj, że przedstawione treści mają wyłącznie charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne, jednak nie zastępują one indywidualnej porady specjalisty, dostosowanej do Twojej sytuacji.
UKŁAD ODPORNOŚCIOWY Ekstrakty w kroplach 30ml PharmoVit
WCIERKA stymulująca do skóry głowy i włosów 150ml Jozka
NUTRIRegular Digest Nutrileya 20 kapsułek dojelitowych
MACA CHAI (korzenna herbata ajurwedyjska) 17 torebek Yogi Tea
Przeczytaj również
