×
CZOSNEK. Leksykon ziół

Czosnek, jako przyprawę używaną w kuchni, zna chyba każdy z nas. Oprócz walorów smakowych czosnek jest również cenną rośliną leczniczą.

Czosnek pospolity (Allium sativum) jest cebulową rośliną dwuletnią lub wieloletnią. Należy do rodziny liliowatych. Pochodzi z Azji Środkowej. Osiąga od 20 do 100 cm wysokości. Inne nazwy to białe ziele, czosnek domowy, czosnek kuchenny, czosnek siewny. Łodyga formuje się w postaci piętki. Cebula podziemna złożona jest z kilkunastu cebulek zwanych ząbkami. Kwiatostanem jest baldach-używany w Chinach jako jarzyna. Czosnek według odkrywcy fitoncydów Borysa Tokina, ma ich najwięcej ze wszystkich roślin. Pitagoras nazywał go królem wszystkich przypraw. Galen i Hipokrates zwracali uwagę na jego terapeutyczne i profilaktyczne właściwości.

Czosnek-składniki aktywne

Ważnym składnikiem jest olejek zawierający związki siarkowe np.: allinina (po roztarciu, pod wpływem enzymów powstaje allicyna). Zawiera również sole mineralne: wapń, żelazo, fosfor, jod, cynk,magnez. Oprócz tego wspomniane wcześniej fitoncydy, związki flawonoidowe, śluzy, saponiny, aminokwasy wolne i związane, cukry.

Czosnek-właściwości

  • bakteriobójcze
  • wykrztuśne
  • obniża ciśnienie krwi
  • przeciwmiażdżycowe
  • przeciwpasożytnicze
  • moczopędne

Czosnek-na co pomoże?

Dawniej czosnek nazywano uniwersalnym lekiem ubogich. Czosnek możemy stosować w przebiegu infekcji. Działanie bakteriobójcze allicyny i innych podobnych do niej związków przewyższa działanie antybiotyków. Nie odkryto takich szczepów bakterii, które uodporniłyby się na jego działanie. Badania potwierdziły, że czosnek hamuje rozwój niebezpiecznych bakterii takich jak: gronkowiec złocisty, paciorkowiec, pałeczka okrężnicy. Nie wywiera przy tym działań ubocznych, nie niszczy flory bakteryjnej tak jak antybiotyki.

Ponadto jest skuteczny przeciw biegunkom. Czosnek jest wykorzystywany w profilaktyce przeciwmiażdżycowej, obniża ciśnienie krwi, zapobiega agregacji płytek, obniża poziom lipidów i cholesterolu. Wykazuje silne działanie przeciwzapalne. Stymuluje układ odpornościowy i pobudza wytwarzanie przeciwciał, wspomaga leczenie chromania przestankowego. Jest pomocny na kaszel, przeziębienie, zapalenie oskrzeli. Stosujemy w ropnych zapaleniach migdałków, gardła, odleżynach, żylakach odbytu, grzybicy pochwy i innych zakażeniach.

Zewnętrznie stosujemy jako środek odkażający, gojący rany. Świeży sok rozpuszczony w wodzie można stosować na rany, zaś zgnieciony czosnek na odciski i brodawki. Winko z czosnku wiele osób uważa za cudowny lek. Dodaje sił i witalności, leczy katar, przeziębienia, alergie.

Profesor Aleksander Ożarowski opracował lewatywę z czosnku dla dzieci, które zmagały się z pasożytami w przewodzie pokarmowym. Zabieg był zalecany na przykład po zastosowaniu nasion z dyni z miodem pszczelim dla wzmocnienia efektu terapeutycznego usuwania pasożytów takich jak owsiki, glisty, a nawet tasiemce. Czosnek przeciwdziała zatruciom nikotyną u palaczy.

O zastosowaniu czosnku w kuchni można by napisać grubą książkę. Wykorzystywany jest do wielu dań, takich jak zupy, sosy, sałatki, mięsa. Na południu Europy jada się bardzo dużo czosnku. Hiszpański czosnek jest ogromny, ale łagodniejszy w smaku od naszego.

Autorka: Patrycja Rosicka

Źródła:

  1. Zbigniew T. Nowak - Ziołowe sposoby na alergię
  2. Beata Młotkowska - Zioła Nowa Encyklopedia
  3. Łukasz Fiedoruk, Michał Mazik, Marcin Pastwa - Leksykon ziół cz. 1
  4. Mateusz Emanuel Senderski - Zioła na odporność
  5. Irena Gumowska - Ziółka i my
Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł