×
PIOŁUN (Artemisia absinthium). Leksykon ziół

Bylica piołun- co to za zioło?

Piołun (Artemisia absinthium) to wieloletnia bylina występująca w Ameryce Północnej, północnej Afryce, zachodniej części Azji i w Europie. W Polsce jest pospolita na całym obszarze. Rośnie na polanach leśnych, zrębach, przydrożach, miedzach i nieużytkach. Cała roślina ma specyficzny zapach ziołowy i bardzo gorzki smak, wyczuwany nawet w rozcieńczeniu 1:800. W starożytności zwycięzcy igrzysk olimpijskich wznosili w nagrodę toast napojem z piołunu. Rzymianie używali wyciągu z niego do wzmacniania żołądka. W Chinach sądzono, że noszenie w sandałach świeżych liści piołunu pomaga przywrócić apetyt. Morskim podróżnikom piołun pomagał uniknąć choroby morskiej. Czy również dzisiaj piołun to popularne zioło i w jakim celu możemy go wykorzystać ?

Piołun- właściwości:

Ziele piołunu ze stanu naturalnego bądź plantacji zbiera się od początku lipca. Suszy się je w temperaturze poniżej 35 st. C. ze względu na zawartość olejku eterycznego w surowcu. Surowiec leczniczy stanowią ulistnione wierzchołki kwitnących roślin oraz liście. W sprzedaży dostępne jest ziele piołunu- Herba Absinthii. Smak jest bardzo gorzki, przykry, długo utrzymujący się. Surowiec ze względu na silny zapach należy przechowywać w szczelnych opakowaniach. Piołun zawiera związki aromatyczno- gorzkie (amarum- aromaticum). Ceniony jest przede wszystkim ze względu na zawartość goryczy. Zawiera związki goryczowe (absyntyna, artabsyna, anabsyntyna), olejek eteryczny (zawiera tujon, tujol, pinen, chamazulen), garbniki, sole mineralne (potas), kwasy organiczne (bursztynowy, jabłkowy), flawonoidy, laktony seskwiterpenowe, kwasy fenolowe, kumaryny, lignany. Tujol, którego jest w olejku około 70% określany jest również nazwami synonimowymi: absyntol, tanacetol i salviol. Olejek eteryczny z piołunu jest błękitny lub niebieski, podobnie jak olejek eteryczny krwawnikowy czy rumiankowy.

Wszystkie te związki bioaktywne sprawiają, że piołunowi przypisuje się właściwości:

  • pobudzające trawienie i apetyt
  • przeciwgorączkowe
  • moczopędne
  • żółciotwórcze i żółciopędne
  • przeciwpasożytnicze
  • regulujące cykl menstruacyjny u kobiet
  • rozkurczające (spazmolityczne)
  • odkażające i ułatwiające gojenie
  • wiatropędne
  • krwiotwórcze

Piołun- na co pomoże i jak stosować?

Preparaty z ziela zwiększają wydzielanie soków trawiennych w bezsoczności żołądka przy braku apetytu. Związki goryczowe posiadają zdolność pobudzania wątroby do intensywniejszej produkcji żółci (działanie żółciotwórcze) oraz do lepszego obkurczania się pęcherzyka żółciowego po posiłkach (działanie żółciopędne). Ułatwia to pracę przewodu pokarmowego, likwiduje wzdęcia, niestrawności, poprawia trawienie cięższych, tłustych dań, reguluje czynności opróżniania żołądka. W konsekwencji składniki odżywcze są lepiej przyswajane, poprawiają się parametry krwi, działa krwiotwórczo.

Bogactwo składników aktywnych na czele z laktonami seskwiterpenowymi sprawia, że surowiec ma właściwości rozkurczające na mięśniówkę przewodu pokarmowego, przewodów żółciowych, trzustkowych, moczowych. Wspomaga zatem w terapii kamicy dróg żółciowych, ułatwia wydalanie przez wątrobę razem z żółcią szkodliwych produktów przemiany materii, toksyn. Po herbatkę z piołunu sięgnąć można także w czasie gorączki. Piołun sprzyja menstruacji. Pobudza krwawienia miesięczne, pomaga w bolesnym miesiączkowaniu, białych upławach, działa rozkurczająco na mięsień macicy.

Powinny po niego sięgać zwłaszcza starsze osoby, których organizm gorzej funkcjonuje, a lekarze rzadko zlecają im badania pozwalające wykryć pasożyty. Piołun poraża, zabija i pomaga w wydalaniu głównie dorosłych pasożytów, ale również ich jaj. Zawiera antyoksydanty, które usuwają z organizmu substancje toksyczne produkowane przez pasożyty. Dodatkowo leczy stany zapalne i uszkodzenia jelit i skóry, spowodowane przez pasożyty. Przy infekcji owsikami, glistami, tasiemcami i tęgoryjcami pić po 1/3 szklanki naparu lub łyżeczkę nalewki na pół godziny przed posiłkiem 3 razy dziennie przez 14 dni. Po 7 dniach przerwy powtórzyć kurację, tym razem prze 7 dni. Przy zakażeniu świerzbem przemywać skórę naparem lub zrobić kąpiel 15- minutową przez 10 dni. Wyciąg alkoholowy z ziela piołunu i kwiatów wrotyczu stosuje się przy wszawicy głowy. Napar z piołunu zewnętrznie stosuje się na zwiotczałe rany, wrzody, liszaje, ukąszenia owadów. Herbatka z piołunu jest znakomitym środkiem przy silnie obłożonym języku, przykrym zapachu z ust.

Jak przygotować napar z piołunu?

Łyżeczkę ziela piołunu zalać szklanką wrzącej wody i trzymać pod przykryciem przez pół godziny. Przecedzić i pić od pół do jednej łyżki na godzinę przed posiłkami przez kilka dni jako środek pobudzający trawienie, wzmagający apetyt i działający ogólnie wzmacniająco. Naparu tego można używać w postaci lewatyw przeciwko owsikom u dzieci.

Jak przygotować nalewkę z piołunu?

Pół szklanki ziela wsypać do słoika i zalać 2 szklankami alkoholu (40%). Zamknąć i odstawić na 14 dni. Przecedzić nalewkę, przelać do butelki i zakorkować. Przechowywać w ciemnej szafce do roku. Trzy razy dziennie przed posiłkiem pić po 10-20 kropli jako środek gorzki, pobudzający wydzielanie soków trawiennych lub 3 razy dziennie przed posiłkami, ale po 20-60 kropli na ćwierć szklanki wody jako środek żółciopędny, rozkurczowy, ogólnie wzmacniający.

Jak przygotować wino piołunowe?

W 1 litrze białego wina macerować przez 4 dni 30g wierzchołków kwiatowych lub liści piołunu. Przecedzić i stosować 1 kieliszek przed jedzeniem dla pobudzenia apetytu lub 1 kieliszek po jedzeniu dla usprawnienia trawienia.

Piołun- przeciwwskazania:

Zioła nie należy przyjmować w krwawieniach przewodu pokarmowego, żylakach odbytu. Większe dawki surowca podawane doustnie są trujące. Nie wolno stosować go w ciąży, w czasie karmienia piersią, w stanach zwiększonego przekrwienia mózgu i narządów wewnętrznych, w pobudliwości żołądkowo - jelitowej. Niektóre składniki olejku eterycznego, zwłaszcza tujon i tujol są toksyczne. Przetwory z piołunu należy stosować ostrożnie przez krótki czas , robić przerwy i nie przekraczać zalecanych dawek i częstotliwości zażywania. Odstępstwa od powyższych wskazań mogą powodować zawroty głowy, ataki epileptyczne, a nawet poronienie.

Autorka: Monika Konieczny, pasjonatka ziół

Źródła:
M. Polakowska: „Leśne rośliny zielarskie”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne
J. Górnicka: „Apteka natury”, Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski
Dr H. Różański: „ Piołun- Herba Absinthii jako surowiec farmakopealny”
O. T. Książkiewicz: „Ziołolecznictwo ojców Bonifratrów”, Oficyna Wydawnicza Rytm
M. Mederska: „Atlas roślin leczniczych”, Wydawnictwo SBM Sp. z o.o.
J. Górnicka: „Ziołowe ABC”, Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski
M. Treben: „Apteka Pana Boga” Ex Libris

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł