×
RÓŻENIEC GÓRSKI. Leksykon ziół

Różeniec górski jest to roślina naturalnie występująca na wschodniej półkuli, dokładnie w zimnych jej regionach.

Górzyste obszary Europy, od Alp przez Południowe Pireneje, Skandynawię, Anglię, aż po Islandię. Północ i centrum Azji, Syberia, Mongolia. Na terenie Polski spotykana w Tatrach, Sudetach i Karpatach. Należy do rodziny gruboszowatych – Crassulacae. Łacińska nazwa rośliny Rhodiola rosea jest związana z różanym zapachem kłączy, a także różowym kolorem po przełamaniu i przeschnięciu surowca. Ponad to roślina ta kojarzona jest pod wieloma innymi nazwami tj.: „arktyczny korzeń” – ze względu na polarne i górskie występowanie w naturze, „złoty korzeń” – ponieważ kłącze mieni się „jak złoto” po wykopaniu i oczyszczeniu.

Pierwsze zapiski o właściwościach leczniczych tej rośliny pochodzą sprzed 1200 lat i zostały odnalezione w Tybecie. Informacje o surowcu zostały wpisane w 1775 roku do Farmakopei Szwedzkiej. W Farmakopei Rosyjskiej był opisywany przez prawie 30 lat.

Substancje, które są charakterystyczne dla rodzaju Rhodiola to związki polifenolowe jak fenylopropanoidy, a wśród nich rozyna, rozaryna, i rozawina, oraz pochodne fenyloetanolu, głównie glikozyd – salidrozyd. Ciekawe jest to że, rozawiny występują wyłącznie w gatunku różeniec górski, salidrozyd jest obecny również w innych gatunkach oprócz R. semenovii.

W tradycyjnej medycynie ludowej korzeń różeńca był wykorzystywany przez chińskich cesarzy, którzy wysyłali swoich podwładnych po niego na Syberię. Wikingom zapewniał siłę, wytrzymałość. W Mongolii leczono nim raka i gruźlicę. Napar z różeńca pomagał przetrwać srogie azjatyckie zimy znosząc grypę i przeziębienia w Azji Środkowej.

Badania w XX wieku określają działanie różeńca jako adaptogenu. Przyczynił się do tego rosyjski naukowiec i lekarz Nikołaj Lazarev w 1947 roku. Termin adaptogen opisuje surowiec, który pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem, na podłożu fizycznym, biologicznym i chemicznym. Człowiek dzięki niemu, ma większą zdolność do przystosowania się do zmieniających się warunków wokół niego. Tym samym substancja czynna podnosi odporność organizmu i nie może być toksyczna ani wywierać wpływu na prawidłowe działanie organizmu

Stres, na który jesteśmy narażeni w codziennym życiu, przyczynia się do wielu zmian w działaniu ośrodkowego układu nerwowego. Dotyczy to wydzielania kortyzolu, wzrostu noradrenaliny i dopaminy, a spadku serotoniny w podwzgórzu. Substancje te są bardzo pomocne dla organizmu, dzięki nim potrafi sobie ze stresem poradzić. Jednak gdy sytuacje stresowe są intensywne lub przewlekłe powstają zmiany trwałe, które uwidaczniają się w takich chorobach jak nadciśnienie, wrzody, zawał serca, miażdżyca lub cukrzyca.

Lecznicze działanie ekstraktów z różeńca, powoduje wzrost poziomu serotoniny w podwzgórzu i śródmózgowiu co w dalszych procesach wpływa na wydzielanie pozostałych neuroprzekaźników. W efekcie zwiększa się odporność organizmu na stres. Dodatkowo wyciągi z Rhodiola rosea ochraniają serce oraz regulują ciśnienie. Nieocenione również jest działanie różeńca górskiego poprawiające koncentrację, pamięć i zdolność zapamiętywania oraz kojarzenia, uczenia się. Stymuluje i wzmacnia funkcje poznawcze kory mózgowej (analizowanie, planowanie, ocenianie, myślenie, obliczanie). Intensyfikuje poziom neuroprzekaźników, przez co wpływa na nastrój emocje, uspokojenie. Wzmagając wydzielanie serotoniny działa przeciwdepresyjnie.

Kolejnym interesującym działaniem Rhodiola rosea jest wzrost wydolności fizycznej, a także zmniejszenie czasu regeneracji organizmu po treningu lub innym wysiłku fizycznym. Jest to istotne zarówno dla sportowców jak i osób starszych. Badania pokazały dobroczynny wpływ różeńca górskiego na funkcjonowanie tarczycy i grasicy oraz działanie reprodukcyjne. Jak podaje dr Różański na swoim blogu Rhodiola rosea synergistycznie współgra z witaminami B6 i B1, magnezem, miłorzębem, guaraną i arniką.

Zastosować preparaty z różeńcem górskim możemy w przypadku:

  • wyczerpania psychicznego i/lub fizycznego
  • kłopotów z koncentracją, nauką czy pamięcią
  • stresu
  • depresji
  • problemów przystosowawczych do nowych warunków
  • intensywnej pracy zarówno fizycznej jak i umysłowej
  • naturalny doping w sporcie
  • intensywnego treningu
  • regeneracji potreningowej
  • łagodzenia zmęczenia w geriatrii
  • spadku odporności organizmu
  • miażdżycy
  • zespołów otępiennych
  • zmian zanikowych w mózgu

Kuracja powinna trwać do 4 miesięcy, dla lepszych efektów najlepiej stosować zamiennie z innymi adaptogenami. Na rynku dostępne jest suszone, krojone i mielone kłącze różeńca górskiego, z którego możemy zrobić nalewkę (krojone) lub spożywać po 1 gramie 3 razy dziennie (mielone).

W celu uzyskania nalewki (jak podaje dr Różanski): 1 część kłącza zalewamy 5 częściami alkoholu 40% (ciepłego) i macerujemy co najmniej dwa tygodnie. Potem przecedzamy i pijemy 5 ml od 2 do 3 razy dziennie.

Przedawkowanie objawia się gonitwą myśli, drżeniem i bezsennością oraz niepokojem.

Zaleca się zwłaszcza osobom wrażliwym stosowanie ekstraktów Rhodiola rosea przez pierwsze dwa tygodnie tylko rano, dopiero gdy organizm się przyzwyczai można zacząć przyjmować dawkę wieczorem.

Przeciwwskazania obejmują osoby z chorobą dwubiegunową, podatne na manie i stany pobudzenia w trakcie zażywania leków farmakologicznych.

Na koniec mogę tylko powiedzieć, że jest to jedna z moich ulubionych roślinek, bardzo ceniona i pomocna. Poleca szczerze...

Katarzyna, będąca nie raz, nie dwa w stanie wyczerpania umysłowego i fizycznego :)

Pisząc dla Was tą charakterystykę posiłkowałam się oczywiści blogiem człowieka o ogromnej wiedzy dr Różańskiego: https://rozanski.li/1202/rozeniec-rhodiola-w-ziololecznictwie/

https://rozanski.li/2688/rhodiola-rzeniec-jako-ziolo-adaptogenne-raz-jeszcze/

a także: https://www.czytelniamedyczna.pl/2595,rodzaj-rhodiola-systematyka-skad-chemiczny-dziaanie-i-zastosowanie-oraz-analiz.html  oraz informacjami zawartymi w ulotce firmy Solgar o Różeńcu górskim.

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł