×
KWIAT LIPY - na co pomoże? Leksykon ziół

Lipa- co to za zioło?

Lipa należy do pospolitych, szczególnie popularnych na niżu drzew przydomowych i przydrożnych, występuje także często w parkach. Jest to drzewo dorastające do 30 m wysokości.

Wyróżniamy dwa gatunki lipy: lipa szerokolistna – Tilia platyphyllos i lipa drobnolistna – Tilia cordata. Należą one do rodziny lipowate – Tiliaceae.

Lipa szerokolistna zakwita na początku lipca, drobnolistna dwa tygodnie wcześniej, dzięki czemu zbiór kwiatów z obu gatunków nie nakłada się w czasie. Lipa należy do najwartościowszych roślin miododajnych wysoko cenionych przez pszczelarzy. Kwiaty charakteryzują się przyjemnym, silnym, miodowym zapachem. Lipa występuje w Europie, na Kaukazie i w zachodniej części Syberii. W Polsce rośnie w lasach na niżu i w niższych położeniach górskich, na Podkarpaciu.

W starożytnym Rzymie o właściwościach lipy pisali Homer, Horacy, Pliniusz i Wergiliusz – stanowiła tam symbol miłości i wierności małżeńskiej. Również w słowiańszczyźnie lipa była jednym z ulubionych drzew bogów – symbolizowała dobroć, łagodność, spokój i szczodrość. Gdy rodziło się nowe dziecko to obok domu sadzono właśnie lipę. Z drewna lipowego wyrabiano również kołyski. Czy w obecnych czasach warto wykorzystywać lipę, a jeśli tak, to w jakim celu?

Lipa – właściwości:

Surowcem zielarskim, jakiego dostarcza lipa jest kwiatostan – Inflorescentia Tiliae, który zbiera się wraz z szypułką i przykwiatkiem w formie lancetowatego listka. Kwiatostany mają przyjemny, delikatny zapach, w smaku są śluzowato- słodkie. Kwiat lipy zawiera flawonoidy (ok. 1%): rutynę, hiperozyd, kwercytrynę, glikozyd flawonoidowy kemferolu- tylirozyd, astragalinę. Olejek eteryczny zawiera farnezol, octan farnezylu, geraniol i eugenol. Zawiera ponadto proantocyjanidyny, śluzy (ok. 10 %), garbniki typu katechin i gallokatechin. Do kwasów fenolowych obecnych w lipie należą: kwas kawowy, galusowy, chinowy i kwas chlorogenowy. Związki bioaktywne to także kwasy organiczne, cukier, fitosterole, witamina C, sole mineralne ( mangan).

Wszystkie te związki bioaktywne sprawiają, że lipie przypisuje się właściwości:

  1. napotne i przeciwgorączkowe
  2. przeciwzapalne
  3. osłaniające w chorobach przewodu pokarmowego i chorobach skóry
  4. poprawiające odporność uspokajające w stanach napięcia nerwowego
  5. wspierające pracę nerek i pęcherza moczowego (działanie moczopędne)
  6. rozkurczające
  7. przeciwbólowe w chorobach reumatycznych

Lipa- na co pomoże i jak stosować?

Lipa jest bardzo dobrym środkiem napotnym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Łagodzi również kaszel. Przy przeziębieniu należy pić 2-3 szklanki naparu dziennie przez 4-5 dni. Odwarem płukać gardło 3-4 razy dziennie przez 3 dni. Lipa stosowana jest w anginie, grypie, zapaleniu oskrzeli i gardła, nieżytach dróg oddechowych, astmie.

Jak przygotować napar z lipy? Łyżkę stołową kwiatów lipy zalać szklanką gorącej wody i pod przykryciem odstawić na 20 minut. Przecedzić, odcisnąć kwiaty łyżeczką na sitku. Jak przygotować odwar z lipy ? 8 łyżek ziela zalać 2 szklankami letniej wody, doprowadzić do wrzenia na wolnym ogniu i gotować przez 20 minut, przecedzić.

Stres i problemy ze snem

Lipa działa jak łagodny środek nasenny, uspokaja i pomaga zregenerować organizm po długotrwałym wysiłku umysłowym. Uspokajające właściwości tego surowca wykorzystywane są głównie w terapii dziecięcej, zwłaszcza przy nadmiernej pobudliwości i stanach napięcia. Należy pić szklankę ciepłego naparu godzinę przed snem przez 7 dni. Raz w tygodniu zrobić sobie kąpiel z odwarem.

Odwar z lipy działa odkażająco i osłaniająco na rany (np. odleżynowe), otarcia i podrażnienia, do płukania jamy ustnej w stanach zapalnych. Kąpiel z odwarem stosować przez 20 minut 4 razy w tygodniu przez 20 dni. Dodatkowo rany można przemywać odwarem 3-4 razy dziennie przez tydzień.

Surowiec ma zastosowanie także w bólach reumatycznych. Łagodzi skurcze, nerwobóle oraz bóle gośćcowe. Stosować należy wieczorne 20 - minutowe kąpiele 4 razy w tygodniu przez 4 tygodnie. Po kąpieli położyć się od razu do łóżka.

Ze względu na właściwości moczopędne i rozkurczające lipa znalazła zastosowanie w chorobach nerek i pęcherza moczowego. Stosuje się ją także w niektórych chorobach zakaźnych.

Kwiat lipy pomaga w migrenie, wymiotach na tle nerwowym, zawrotach głowy, kolkach, biegunkach, miażdżycy, cukrzycy, łagodnych zaburzeniach trawiennych.

Mycie włosów w odwarze kwiatu lipowego zapobiega ich wypadaniu.

Węgiel z drewna lipowego (Carbo Tiliae) stosować 1-2 łyżki z mlekiem lub wodą, zażywać przy biegunkach, zatruciach, wiatrach, a zewnętrznie jako zasypkę przy ropiejących i cuchnących ranach i wrzodach. Proszek z dodatkiem sproszkowanych liści szałwii służy także do czyszczenia zębów. Do użytku wewnętrznego stosuje się węgiel przynajmniej godzinę po zażyciu środka przeczyszczającego. Miód lipowy działa przeciwbakteryjnie, wykrztuśnie, napotnie, przeciwgorączkowo, uspokajająco, lekko nasennie, rozgrzewająco, regulująco na ciśnienie tętnicze krwi.

Ciekawostka o lipie:

Z drewna lipy wyrabia się instrumenty muzyczne, z łyka wyplata się koszyki i liny. Z jej drewna jest wykonany ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie.

Autorka: Monika Konieczny, pasjonatka ziół

Źródła:

  1. https://www.portalspozywczy.pl/owoce-warzywa/wiadomosci/nie-tylko-na-uspokojenie-i-przeziebienie-jakie-wlasciwosci-maja-kwiaty-lipy,227533.html
  2. dr H. Różański: „Kwiaty lipy – Flos (inflorescentia) Tiliae w fitorerapii
  3. O. T. Książkiewicz: „Ziołolecznictwo ojców Bonifratrów”; Oficyna Wydawnicza Rytm
  4. K. Suchorska, Z. Węglarz: „Zioła w apteczce domowej”; Wydawnictwo „Alfa”
  5. M. Mederska: „Atlas roślin leczniczych” Wydawnictwo SBM Sp. z o.o.
  6. Dr J. Górnicka: „Ziołowe ABC”, Agencja Wydawnicza
  7. Jerzy Mostowski Dr J. Górnicka: „ Apteka Natury”; Agencja Wydawnicza
  8. Jerzy Mostowski „Poradnik Pani domu. Polskie zioła”; Wydawnictwo Bauer Sp. z o.o.
  9. R. Krzyściak- Kosińska, M. Kosiński: „Atlas roślin”; Wydawnictwo Dragon
  10. M. Polakowska : „ Leśne rośliny zielarskie”; PWRiL
Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł