MNISZEK LEKARSKI. Poznaj jego właściwości. Leksykon ziół
Mniszek lekarski – co to za zioło?
Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) to drobna bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae), zwana mleczem, dmuchawcem lub w gwarze ludowej – niewieścią stałością. Była ona znana już w czasach starożytnych, a obecnie rośnie niemal wszędzie – w Europie, Azji, Ameryce, Afryce Północnej. W Polsce rośnie na łąkach, pastwiskach, trawnikach, miedzach i siedliskach ludzkich.
Sałatka ze świeżych, młodych, zielonych, starannie wypłukanych listków mniszka (ze względu na gorzki smak, sałatkę przyprawia się odrobiną czosnku, soli i pieprzu, miesza z olejem i niewielką ilością soku z cytryny) jest bogata w witaminy, składniki leczące dolegliwości wątroby, poprawiające przemianę materii, działające krwiotwórczo, oczyszczające nerki i krew. Z tych względów mniszek jest uważany (szczególnie we Francji) za niezwykle cenną roślinę dietetyczną, przewyższającą swoimi właściwościami sałatę, która - notabene - jest jego bliską krewną.
Mniszek lekarski – właściwości
Surowcem zielarskim, jakiego dostarcza mniszek jest korzeń, ziele oraz sam kwiat mniszka. Skład chemiczny korzeni i kwiatów jest podobny. Korzeń i ziele zawiera trójterpeny (taraksasterole); związki goryczowe, fitosterole (stigmasterol, beta – sitosterol), wielocukry, inulinę (około 40%), żywice, cholinę, kwasy organiczne (kwas kawowy), laktony seskwiterpenowe, sole mineralne (potasowe około 5 %), flawonoidy (glikozydy kwercetyny i luteoliny), kumaryny, karotenoidy (luteina, karoten). W kwiatach stwierdzono obecność flawonoidów, trójterpenów, związków cukrowych, karotenoidów oraz ślady olejku.
Wszystkie te związki bioaktywne sprawiają, że mniszkowi przypisuje się właściwości:
- żółciotwórcze i żółciopędne
- poprawiające trawienie i prebiotyczne
- wzmagające diurezę
- pobudzające przemianę materii
- odtruwające
- przeciwmiażdżycowe
- hipoglikemiczne i przeciwhiperglikemiczne – przeciwcukrzycowe
- krwiotwórcze i wzmacniające
- regulujące miesiączkowanie i znoszące napięcie przedmiesiączkowe (kwiaty mniszka)
FLOS zioła sypkie MNISZEK KORZEŃ suplement diety
KLIMATERFIX herbatka ziołowa w fixie HERBAPOL 20 torebek
FLOS zioła sypkie MNISZEK LIŚĆ suplement diety 50g
FLOS zioła sypkie MNISZEK KWIAT suplement diety 25g
FLORADIX Suplement diety w płynie na Wątrobę 250ml
Mniszek – na co pomoże i jak go stosować?
Korzenie mniszka pobudzają czynności wątroby, zwiększają wydzielanie żółci i są stosowane przy osłabionej czynności pęcherzyka żółciowego, wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych stosowanych w schorzeniach wątroby (także spowodowanymi uszkodzeniami substancjami toksycznymi), bezsoczności żołądka a także kamicy żółciowej, likwiduje zastoje w pęcherzyku żółciowym. Przeciwdziała gromadzeniu się tłuszczu w wątrobie, wpływa na zwiększenie apetytu. Stosowany jest również z dobrym skutkiem w schorzeniach śledziony.
Surowiec ma także działanie moczopędne (szczególnie kwiaty mniszka) oraz oczyszczające krew. Stosowany jest w schorzeniach dróg moczowych, pomocniczo przy zapaleniu kłębków nerkowych, zapaleniu moczowodów i pęcherza. Działa także napotnie. Rozrzedza krew i jest uważany za doskonały surowiec przeciw nadkrzepliwości krwi (szczególnie przy stosowaniu w sezonie świeżego surowca: liści, łodyg lub korzenia). Ze względu na właściwości moczopędne i detoksyfikujące znalazł zastosowanie w kuracjach wspomagających leczenie dny moczanowej, reumatyzmu, a także chorób przemiany materii, nadwadze i otyłości (ze względu na obecność inuliny i innych wielocukrów wspomagających pracę jelit), miażdżycy. Posiada zdolności obniżenia poziomu cukru we krwi, zwłaszcza w początkowym okresie cukrzycy.
Napar z kwiatów mniszka polecany jest kobietom w czasie menstruacji w celu regulacji cyklu oraz złagodzenia przebiegu zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Wyciąg z mniszka znalazł również zastosowanie w kosmetyce. Dzięki przeciwzapalnym właściwościom daje dobre rezultaty w terapii trądziku, zwalcza wolne rodniki, wygładza i zmiękcza skórę, zapobiegając powstawaniu zmarszczek. Stosowany w produktach do włosów wzmacnia cebulki włosowe, przyspiesza wzrost, pomaga w walce z łupieżem i nadmiernym przetłuszczaniu skóry głowy.
Jak przygotować herbatkę z mniszka?
Kopiastą łyżeczkę korzeni zalać na noc 250 ml zimnej wody. Rano ogrzać do wrzenia i przecedzić. Podzielić na dwie porcje i pić pół godziny przed posiłkami.
Wiosną z młodych listków, można zrobić oprócz sałatki także pełen witamin sok, likwidujący brak apetytu i uczucie zmęczenia oraz poprawiający wygląd cery. Można również posiekać parę opłukanych i osuszonych listków, a następnie posypać nimi posmarowany masłem razowy chleb. Wiele osób na wiosnę przygotowuje syrop z kwiatów mniszka. To ceniony w medycynie ludowej środek o działaniu przeciwwirusowym i przeciwzapalnym, stosowany przy przeziębieniach, a także na dolegliwości żołądkowe.
Przeciwwskazaniem do stosowania mniszka są ciężkie choroby wirusowe (np. przy wirusowym zapaleniu wątroby, AIDS) oraz choroba nowotworowa, a także niedrożność dróg żółciowych lub jelit, ropniak pęcherzyka żółciowego, okres ciąży i karmienia piersią. W przebiegu kamicy dróg żółciowych zaleca się stosować tylko po konsultacji z lekarzem.
Autorka: Monika Konieczny,
technik farmacji, pasjonatka natury i ziołolecznictwa
Źródła:
„Ziołowe ABC”, dr Jadwiga Górnicka, Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski
„Zioła w apteczce domowej”, K. Suchorska, Z. Węglarz, Wydawnictwo „Alfa”
„Apteka Pana Boga”, M. Treben, Ex Libris, Galeria Polskiej Książki
„ Atlas roślin leczniczych”, M. Mederska, Wydawnictwo SBM Mniszek lekarski, dr Henryk Różański
KLIMAKTERZIOL Herbatka ziołowo- owocowa NATURA WITA 80g
Hepa Strong Complex+ 90 kapsułek Biowen (wątroba)
FLORADIX Suplement diety w płynie na Wątrobę 250ml
FLOS zioła sypkie MNISZEK KWIAT suplement diety 25g
FLOS zioła sypkie MNISZEK LIŚĆ suplement diety 50g
KLIMATERFIX herbatka ziołowa w fixie HERBAPOL 20 torebek
PREBIOTYCZNA mieszanka ziołowa 200g Zielarnia Suwalska
FLOS zioła sypkie MNISZEK KORZEŃ suplement diety
Przeczytaj również
