BRZOZA- czy wiesz jak przygotować odwar z brzozy? Leksykon ziół

Jak przygotować napar z liści?

Dwie łyżeczki wysuszonych liści brzozy zalać szklanką gorącej wody, przykryć, odstawić na 15 minut. Przecedzić. Pić po 1/2 – 2/3 szklanki naparu między posiłkami 2-3 razy dziennie.

Jak przygotować odwar z brzozy?

Dwie łyżki liści wsypać na 2 szklanki wrzątku, gotować 3 minuty, odstawić, przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie po pół szklanki między posiłkami jako środek moczopędny.

Pączki brzozy działają żółciopędnie, usuwają zastój gruczołów chłonnych. Stosuje się je też w postaci wyciągów alkoholowych do nacierania stawów w bólach reumatycznych.

Jak przygotować nalewkę z pączków brzozy?

Umieścić w słoju do połowy wysokości rozdrobnione pączki, dopełnić alkoholem (40%), zamknąć, odstawić na miesiąc. Przecedzić i przelać do butelki. Przechowywać w ciemnej szafce do roku.

Kora brzozy oczyszcza (np. krew), ma właściwości trawienne i przeciwgorączkowe. Betulina zawarta w korze obniża poziom cholesterolu i zwiększa wrażliwość komórek na insulinę. Świeży sok z liści brzozy pobudza przesączanie w kłębkach nerkowych i zwiększa wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii oraz potu i żółci.

Na pniach brzozy często występuje grzyb – włóknouszek ukośny – Innotus obliquus, zwany też błyskoporkiem podkorowym. Działa on przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, wzmacniająco, zwiększa odporność organizmu i zwalcza wirusy szkodliwe dla organizmu. Posiada właściwości przeciwnowotworowe. Zmniejsza skłonność do przerzutów. U chorych z nowotworami leczonych wyciągami stwierdzono poprawę stanu ogólnego, obrazu morfologicznego krwi, poprawę łaknienia, przybieranie na wadze. Równie korzystne rezultaty osiąga się w leczeniu wyciągami z czyra chorych na białaczkę. Długotrwałe podawanie wyciągu wpływa na przedłużenie życia ludziom z zaawansowaną chorobą nowotworową. Opisano wiele przypadków wyraźnego zahamowania wzrostu tkanki nowotworowej.

Innym grzybem występującym na brzozie jest białoporek brzozowy (Fomitopsis betulina), zwany również m. in. porkiem brzozowym, czy też hubą brzozową. Grzyb ten podobnie jak czyr brzozy działa pomocniczo w chorobach nowotworowych, odkleszczowych, w stanach zapalnych, problemach z układem pokarmowym, zwalczaniu w nim pasożytów. Wzmacnia odporność, pomaga uspokoić się, dzięki zawartej w nim fenyloetyloaminie. Można wykorzystywać go także jako chłonny środek opatrunkowy.

Świeży sok z pnia brzozy działa przeczyszczająco, usuwa kamicę moczową. W kamicy pić szklankę soku dziennie przez 10 dni. Świeży sok z brzozy, tzw. oskoła zawiera błyskawicznie przyswajalny cukier, kwasy organiczne (jabłkowy i cytrynowy), liczne sole mineralne, potas, magnez, fosfor, wapń , żelazo, miedź, aminokwasy, witaminy z grupy B. Dzięki tym składnikom wzmacnia siły organizmu, reguluje przemianę materii. Poleca się go rekonwalescentom osłabionym chorobą, osobom starszym oraz mało odpornym. Wskazany jest w chorobach nerek. Poprawia ich zdolność filtracyjną, pobudza wydalanie moczu, wypłukuje z przewodów moczowych złogi, zapobiegając tym samym tworzeniu się kamieni moczowych.

W reumatyzmie i rwie kulszowej należy stosować sok lub napar. Łagodzi stany zapalne oraz działa przeciwbólowo. Można zrobić okład z soku lub naparu i zostawić na 15 minut 2 razy dziennie przez 5 dni. W gorączce i przeziębieniu można stosować sok lub nalewkę z pączków. Wzmacnia odporność i obniża gorączkę. Pić szklankę soku lub łyżeczkę nalewki 3 razy dziennie przez 7 dni. Brzozę stosuje się także w kosmetyce w postaci kremów z wyciągiem z kory brzozy – betuliną. Działa ona przeciwzapalnie, przeciwwirusowo, wygładza skórę, działa przeciwstarzeniowo.

Brzoza znalazła także zastosowanie w kuchni pod postacią substancji słodzącej z pnia brzozy – ksylitolu. Jest to naturalny słodzik, zdrowa alternatywa dla cukru. Ma mniej kalorii niż cukier i posiada zdecydowanie niższy indeks glikemiczny. Poleca się go osobom odchudzającym się i cukrzykom. Wzmacnia także szkliwo i hamuje działanie bakterii próchnicotwórczych, stąd jego wykorzystanie w pastach do zębów i płynach do płukania jamy ustnej.

Autorka: Monika Konieczny, pasjonatka ziół

Źródła:

1. https://www.lasy.gov.pl/pl/edukacja/blogi/blog-lesniczego/brzoza-najstarsze-drzewo-w-lesie
2. dr H. Różański: : „Liść brzozy – Folium Betulae”
3. https://kudypy.olsztyn.lasy.gov.pl/informacje/-/asset_publisher/x9eK/content/biala-i-czarna-huba-brzozowa-lecznicza-moc-grzybow
4. O. T. Książkiewicz: „Ziołolecznictwo ojców Bonifratrów”; Oficyna Wydawnicza Rytm
5. M. Mederska: „Atlas roślin leczniczych” Wydawnictwo SBM Sp. z o.o.
6. Dr J. Górnicka: „Ziołowe ABC”, Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski
7. Dr J. Górnicka: „ Apteka Natury”; Agencja Wydawnicza
8. Jerzy Mostowski „Poradnik Pani domu. Polskie zioła”; Wydawnictwo Bauer Sp. z o.o.
9. R. Krzyściak- Kosińska, M. Kosiński: „Atlas roślin”; Wydawnictwo Dragon
10. M. Polakowska : „ Leśne rośliny zielarskie”; PWRiL