BABKA LANCETOWATA (WĄSKOLISTNA)- co to za roślina i jak jest wykorzystywana w fitoterapii
Babka lancetowata (Plantago lanceolata)- wprowadzenie
Babka lancetowata (Plantago lanceolata), znana również jako babka wąskolistna, jest jedną z najbardziej powszechnych roślin na półkuli północnej, a w Polsce spotykana niemal wszędzie. Roślina ta, często traktowana jako chwast, od wieków odgrywa istotną rolę w ziołolecznictwie, wykazując szerokie spektrum zastosowań.
Znana pod różnymi nazwami, takimi jak Small Plantain (ang.), Plantain lanceolé (fr.), czy Spitzwegerich (niem.), babka była ceniona przez średniowiecznych medyków jak Paracelsus czy Hildegarda z Bingen, którzy wykorzystywali jej liście i sok do leczenia licznych dolegliwości. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, przeciwkrwotocznym i oczyszczającym, babka lancetowata znalazła swoje miejsce w tradycyjnej medycynie, gdzie była stosowana m.in. w leczeniu ran, chorób nerek, czy schorzeń układu oddechowego.
Botanicznie charakteryzuje się lancetowatymi, ciemnozielonymi liśćmi, które rosną w rozetach, oraz drobnymi kwiatami zebranymi w walcowate kłosy. Rośnie na łąkach, pastwiskach, ugorach oraz przy drogach, będąc surowcem o dużym potencjale terapeutycznym.
Składniki aktywne i ich działanie
Liście babki lancetowatej są bogate w różnorodne związki aktywne, mające szerokie spektrum działania terapeutycznego. Główne składniki aktywne to glikozydy irydoidowe, takie jak aukubina i katalpol, które wykazują silne właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. Dzięki obecności garbników i aukubiny, babka działa również ściągająco, co pomaga w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych jamy ustnej, gardła oraz przewodu pokarmowego. Flawonoidy, takie jak bajkaleina i skutelareina, wspierają działanie przeciwskurczowe i regeneracyjne, szczególnie w obrębie dróg oddechowych. Dodatkowo, substancje śluzowe i pektynowe zawarte w liściach babki łagodzą podrażnienia oraz wspomagają proces gojenia ran, działając przy tym antyseptycznie.
Właściwości te sprawiają, że babka lancetowata jest nieocenionym surowcem w fitoterapii, szczególnie w leczeniu infekcji oraz stanów zapalnych układu oddechowego i pokarmowego.
Zastosowanie babki lancetowatej w fitoterapii
Babka lancetowata (Plantago lanceolata) to roślina o szerokim zastosowaniu w fitoterapii, wykorzystywana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Jej działanie jest szczególnie cenione w leczeniu chorób układu oddechowego, gdzie łagodzi stany zapalne, ułatwia odkrztuszanie oraz łagodzi objawy kaszlu i chrypki.
.png)
Napar z liści babki stosuje się w nieżytach gardła, krtani oraz przewlekłych stanach zapalnych oskrzeli, co sprawia, że jest niezastąpionym środkiem podczas przeziębień i grypy. Sok z babki lancetowatej wspomaga gojenie się ran, oparzeń oraz ukąszeń owadów, dzięki silnym właściwościom antyseptycznym i przeciwzapalnym.
Ponadto, przymoczki nasączone sokiem pomagają w leczeniu trudno gojących się owrzodzeń, odleżyn i stanów zapalnych skóry. Babka lancetowata jest także skuteczna w łagodzeniu dolegliwości układu pokarmowego, w tym wrzodów żołądka i jelit, dzięki swoim właściwościom ochronnym i regeneracyjnym, które wspierają naprawę uszkodzeń błon śluzowych. Działanie tej rośliny jest potwierdzone naukowo, co czyni ją wartościowym surowcem w naturalnej medycynie.
CANDI STOP A-Z Medica 60 kapsułek
GASTRYCZNA I Franciszkańska herbatka ziołowa w saszetkach
Babka lancetowata- w jakiej postaci możesz ją kupić?
Babka lancetowata (Plantago lanceolata) jest dostępna w różnych formach, które pozwalają na wszechstronne jej wykorzystanie w domowej apteczce. Napary z liści babki są popularnym środkiem na stany zapalne gardła i przewodu pokarmowego, a także jako wsparcie w leczeniu kaszlu i przeziębienia. Syropy z babki lancetowatej, często wzbogacone miodem, są cenione za łagodzenie podrażnień gardła oraz działanie wykrztuśne. Zewnętrznie stosowane maści i przymoczki na bazie babki przyspieszają gojenie ran, oparzeń i ukąszeń owadów, działając antyseptycznie i regenerująco na skórę. Suplementy diety z wyciągiem z babki lancetowatej, dostępne w postaci tabletek lub kapsułek, wspomagają układ oddechowy i pokarmowy, a także wspierają odporność.
Na netzdrowie.pl znajdziesz produkty zawierające babkę wąskolistną takich firm jak Bonimed, Dary Natury, Herbapol czy Herbarium św. Franciszka. Posiadamy zarówno herbaty ziołowe, w których skład wchodzi babka lancetowata, jak i kapsułki, wyciągi alkoholowe oraz maści.
Jeśli chcesz samodzielnie zbierać Plantago lanceolata pamiętaj o kilku zasadach. Aby zachować pełnię właściwości leczniczych, liście babki lancetowatej należy zbierać od czerwca do września, najlepiej w suchy, słoneczny dzień. Zebrane liście należy suszyć w cieniu, w przewiewnym miejscu, rozłożone cienką warstwą, a następnie przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, chroniąc przed wilgocią i światłem. Tylko odpowiednie zbieranie, przetwarzanie i przechowywanie surowca zapewnia pełną skuteczność terapeutyczną produktów z babki lancetowatej.
Korzyści zdrowotne płynące ze stosowania babki lancetowatej
Dzięki swojemu składowi chemicznemu, bogatemu w związki o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwzapalnych, oraz immunostymulujących, babka lancetowata skutecznie wspomaga organizm w walce z różnorodnymi infekcjami oraz w procesie regeneracji. Jednym z najważniejszych aspektów działania babki lancetowatej jest jej zdolność do wzmacniania układu odpornościowego. Roślina ta zawiera substancje, które hamują rozwój niektórych procesów autoimmunologicznych, co sprawia, że jest szczególnie cenna dla osób z osłabioną odpornością.
Zawarte w niej związki, takie jak aukubina, działają przeciwzapalnie, zmniejszając przepuszczalność naczyń krwionośnych i ograniczając napływ białych krwinek do miejsc objętych stanem zapalnym. To sprawia, że babka lancetowata jest skuteczna w łagodzeniu objawów takich schorzeń jak przewlekłe nieżyty przewodu pokarmowego, zapalenie oskrzeli, a także w alergiach i infekcjach górnych dróg oddechowych.
Kolejną istotną korzyścią płynącą ze stosowania babki lancetowatej jest jej zdolność do przyspieszania procesów gojenia. Zawarte w roślinie związki, takie jak garbniki i śluzy, mają właściwości ściągające i powlekające, co sprzyja szybszej regeneracji uszkodzonych tkanek. Babka lancetowata jest z powodzeniem stosowana w leczeniu trudno gojących się ran, oparzeń, a także owrzodzeń skóry. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i bakteriobójczym, przyspiesza ziarninowanie i tworzenie nowego naskórka, co jest kluczowe w procesie regeneracji.
Działanie babki lancetowatej nie ogranicza się jedynie do wsparcia odporności i gojenia ran. Roślina ta łagodzi również objawy stanów zapalnych w przewodzie pokarmowym, a także wspomaga leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Babka działa nie tylko przeciwzapalnie, ale także rozkurczowo, co pomaga w łagodzeniu bólu i dyskomfortu związanego z tymi schorzeniami.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Mimo licznych korzyści zdrowotnych, stosowanie babki lancetowatej (Plantago lanceolata) nie jest wolne od przeciwwskazań i możliwych skutków ubocznych. Osoby uczulone na rośliny z rodziny babkowatych powinny unikać jej stosowania. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny zachować ostrożność i przed zastosowaniem babki skonsultować się z lekarzem, gdyż brak jest wystarczających badań dotyczących jej wpływu na rozwój płodu i zdrowie dziecka.
Babka może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, zwłaszcza tymi o działaniu przeciwzakrzepowym, diuretycznym oraz przeczyszczającym, co może nasilić ich działanie i prowadzić do niepożądanych efektów zdrowotnych. Również łączenie babki z innymi ziołami o podobnych właściwościach, jak np. senes czy kruszyna, może zwiększać ryzyko nadmiernego przeczyszczenia organizmu. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub fitoterapeutą przed rozpoczęciem kuracji babką lancetowatą, zwłaszcza jeśli przyjmujemy inne leki lub zioła.
Podsumowanie
Babka lancetowata (Plantago lanceolata) to roślina o szerokim zastosowaniu w fitoterapii, ceniona za swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, i regeneracyjne. Wykorzystywana od wieków w leczeniu różnorodnych dolegliwości, takich jak choroby układu oddechowego, schorzenia przewodu pokarmowego, oraz trudno gojące się rany. Dostępna jest w różnych formach, co pozwala na wszechstronne jej zastosowanie w domowej apteczce. Mimo licznych korzyści, stosowanie babki lancetowatej nie jest wolne od przeciwwskazań, dlatego przed jej użyciem warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą od fitoterapii.
Autorka: A. Warda. Redaktorka bloga netzdrowie.pl; absolwentka kursu Zielarstwo i Towaroznawstwo Zielarskie w IMK w Katowicach
Źródła:
- Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy pod red. Aleksandra Ożarowskiego, Warszawa 1982
- Rośliny lecznicze- atlas, praca zbiorowa, Wydawnictwo Arkady
- https://rozanski.li/853/babka-lancetowata-plantago-lanceolata-l-wg-wsplczesnych-badan
- https://rozanski.li/863/plantago-lanceolata-linne-babka-lancetowata-w-xix-wieku
- K.Błecha. I. Wawer, Profilaktyka zdrowotna i fitoterapia, Żywiec 2019
- S.Korżawska, Po zdrowie z ziołami, Warszawa 2015
- W. Poprzęcki, Ziołolecznictwo, Warszawa 1990
Uwaga! Pamiętaj, że przedstawione treści mają wyłącznie charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne, jednak nie zastępują one indywidualnej porady specjalisty, dostosowanej do Twojej sytuacji.
CANDI STOP A-Z Medica 60 kapsułek
GASTRYCZNA I Franciszkańska herbatka ziołowa w saszetkach
GŁEBOKI ODDECH W LESIE herbata 18 saszetek Sonnentor
Przeczytaj również
