×
GINKO BILOBA czyli miłorząb dwuklapowy. Leksykon ziół

Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba L.)- co to za zioło?

Żywa skamielina – to określenie najlepiej obrazuje tą roślinę. Drzewa podobne do miłorzębu, czyli liściaste nagozalążkowe, wymarły ponad 50 milionów lat temu, pozostawiając ten gatunek jedynym przedstawicielem klasy miłorzębowatych. Obecnie jest to gatunek endemiczny, występujący naturalnie jedynie w dwóch regionach Chin. Najstarsze osobniki liczą sobie nawet 3400 lat, wiele z nich ma ponad 1000 lat, jest to jedna z najbardziej długowiecznych roślin na świecie. Roślina posiada wiele pierwotnych i unikalnych cech, jest wyjątkowo odporna na zanieczyszczenie środowiska, bakterie i insekty. Miłorząb jest rozdzielnopłciowy, do zapłodnienia zalążków dochodzi dzięki ruchliwym i orzęsionym plemnikom dopiero kilka miesięcy po zapyleniu. Co ciekawe nie wytwarza owoców, ani szyszek tak jak rośliny iglaste (czyli właśnie nagozalążkowe). Okrągłe jadalne nasiona są otoczone mięsistą, pomarańczowo-żółtą osnówką o zapachu zjęczałego masła. Unikatowe są również liście przypominające wachlarz, często z wcięciem, stąd nazwa dwuklapowy. W dotyku skórzaste i twarde, na jesień przebarwiają się na kolor żółty. U starszych egzemplarzy można zaobserwować czi-czi czyli nieulistnione wyrośla, które po zetknięciu z ziemią ukorzeniają się. Czasem dochodzi do oderwania się takiego pędu (na przykład w skutek ruchów tektonicznych) i powstają z nich nowe drzewa. Ciekawostką jest również fakt, że miłorząb nie zawiera żywicy, odmiennie od drzew iglastych.

Do Europy drzewo trafiło po raz pierwszy XVIII w. z Japonii i stąd jest używana czasem nazwa miłorząb japoński. W Polsce najstarszy okaz znajduje się przy pałacu w Łańcucie, ma około 240 lat i ponad 30 metrów. Miłorząb uchodzi za roślinę magiczną, chroniącą przed pożarami. Jako jedyne drzewo przetrwało atak nuklearny w Hiroszimie w 1945 roku. Bardzo często jest sadzony w pobliżu świątyń buddyjskich, parkach oraz wzdłuż ulic. Jest też symbolem Tokio. W Chinach natomiast jest symbolem płodności i urodzaju, a kobiety modlą się pod nim o płodność.

Surowiec zielarski

Surowcem jest liść miłorzębu, zbierany jesienią i suszony w temperaturze pokojowej. Może być cięty lub w całości. Sporządza się z niego intrakty, nalewki, napary, występuje również w formie sproszkowanej oraz w kapsułkach i tabletkach.

Do najważniejszych substancji czynnych zawartych w liściach należą laktony triterpenowe takie jak gingkolidy i bilobalidy, glikozydy flawonowe (izoramnetyna, kwercetyna, olejek kamforowy), flawonoidy oraz proantocyjaniny.

Substancje czynne odpowiadają m. in. za rozszerzenie naczyń krwionośnych mózgowia, wieńcowych oraz kończyn, poprawiają krążenie krwi. Zapobiegają degradacji osłonek mielinowych i neurolemmy, czyli działają ochronnie na tkankę nerwową, antyoksydacyjnie i przeciwrodnikowo. Mają działanie przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne, przeciwwysiękowe oraz przeciwobrzękowe. W przypadku astmy działają rozszerzająco na oskrzela i łagodzą jej objawy. Zwiększają wydolność psychiczną i fizyczną.

Zastosowanie

Liście miłorzębu doskonale sprawdzą się w przypadku: 

  • zaburzeń krążenia mózgowego i obwodowego, miażdżycy, choroby wieńcowej -dobrze sprawdza się mieszanka w równych proporcjach nalewki miłorzębowej, jemiołowej, głogowej oraz miodu,
  • nerwicy serca, kołatanie, nerwicy żołądka i ospałości - zaleca się mieszankę nalewki miłorzębowej i walerianowej w proporcji 95:5,
  • osłabienia i zawrotach głowy, bóli na tle niedokrwienia - stosuje się mieszankę miłorzębu, kofeiny, żeń-szenia, guarany, głogu i witaminy B6,
  • skłonności do zakrzepów i zatorów,
  • zaburzenia krążenia ocznego,
  • stwardnienia rozsianego,
  • urazu mózgowia i rdzenia kręgowego, obrzęku mózgu,
  • zespołu bólowego odcinka szyjnego kręgosłupa z zaburzeniami słuchu i zawrotami głowy,
  • chorobie Raynauda, zespole sinych i zimnych dłoni i stóp u dziewcząt,
  • problemów z koncentracją, pamięcią i uczeniem się,
  • zaburzeń popędu płciowego i erekcji – dobrze sprawdzi się połączenie miłorzębu z żeń-szeniem i l-argininą.

Wyciągi z miłorzębu znajdują swoje zastosowanie również w kosmetyce, szczególnie w formie maseczek, serum czy masek do twarzy. Takie preparaty będą hamowały proces starzenia się skóry oraz poprawiały mikrokrążenie skórne i zmniejszały przepuszczalność naczyń krwionośnych.

Przeciwwskazania

Preparaty z miłorzębu powinny być przyjmowane z dużą rozwagą, nierzadko po konsultacji z lekarzem. Zakaz stosowania obowiązuje szczególnie dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Bardzo niebezpieczne mogą być interakcje z lekami o działaniu przeciwzakrzepowym i przeciwdrgawkowym. Nie należy też przyjmować preparatów z ginkgo biloba przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi i stomatologicznymi. U osób z cukrzycą preparaty mogą wpłynąć na poziom cukru we krwi.

Do możliwych działań ubocznych można zaliczyć problemy trawienne, bóle głowy i zawroty, reakcje alergiczne, przejściowe oszołomienie, migotanie przed oczami. W przypadku zjedzenia świeżych nasion miłorzębu, z powodu obecności ginkgotoksyny, może dojść do biegunek, nudności, wymiotów, trudności z oddychaniem, drgawek, utraty przytomności, a nawet śmierci.

Co ciekawe, w Chinach i Japonii białe jądro nasion jest uznawane za przysmak. Spożywa się je po uprażeniu lub ugotowaniu, jest też składnikiem potrawy chawan-mushi.

Autor: Katarzyna Korczyńska-Bar
Zielarka z wieloletnim doświadczeniem. Pasjonatka życia.

Źródła:
https://drzewa.nk4.netmark.pl/atlas/milorzab/milorzab_dwuklapowy/milorzab_dwuklapowy.php
https://rozanski.li/2000/rzeczywiste-wlasciwosci-milorzebu-ginkgo/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%82orz%C4%85b_dwuklapowy
https://www.czytelniamedyczna.pl/2401,ginkgo-biloba-l-miorzb-dwuklapowy-chemizm-i-dziaanie-biologiczne.html

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł