×
DZIEWANNA- właściwości i zastosowanie. Leksykon ziół

Dziewanna- co to za zioło?

Dziewanna wielokwiatowa (Verbascum Thapisforme Scharad) inne nazwy tej rośliny to dziewanna lekarska, dziewina, szabla, gorzygrot, knotnica polna lub leśna, kędzierzawica, królewska świeca.

Roślina dwuletnia o prostej łodydze dorastająca do 2 metrów,pokryta żółtawym kutnerem. Liście wrębne lub karbowane odziomkowe z ogonkami prawie dwukrotnie dłuższymi od blaszki. Kwiaty żółte zebrane w długie grono przypominające kłos. Owocem jest torebka kwitnie od lipca do września. Roślina preferuje gleby piaszczyste lub kamieniste. Spotykana prawie w całej Europie, płn. Afryce i Ameryce. Z powodzeniem można ją uprawiać nawet w wyjałowionych, przydomowych ogródkach.

Wydziela przyjemny miodowy zapach, który przyciąga pszczoły. W Polsce występuje pospolicie na stanowiskach ruderalnych, suchych pastwiskach, nasłonecznionych zboczach, wzgórzach oraz przy drogach.

Surowiec leczniczy stanowi żółta korona, którą łatwo wyjąć z kielicha kwiatowego. Należy robić to ostrożnie, gdyż pogniecione płatki korony czernieją. Należy zbierać je w dni suche, najlepiej o poranku, wysuszony łatwo chłonie wilgoć, ciemnieje i traci właściwości lecznicze, dlatego trzeba go przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach.

Dziewanna- składniki aktywne

  • saponiny
  • związki flawonoidowe i śluzowe
  • żółte barwniki
  • olejek lotny i węglowodany, związki tłuszczowe, kwas jabłkowy
  • sole mineralne

Dziewanna- właściwości lecznicze

  • znieczulające
  • antyseptyczne
  • oczyszczające krew
  • moczopędne
  • zmiękczające
  • wykrztuśne
  • chłodzące

Dziewanna- na co pomoże?

Już w XVI wieku, Marcin Siennik, jeden z pierwszych polskich herbarzy napisał: „Wodka z kwiecia tych roślin chroni przed czarami i złe duchy odpędza”. Syreniusz zalecał proszek z korzenia na płuca i przy biegunce, a na febrę czterodniową sok z korzenia z małmazją (słodkim, aromatycznym winem o ciemnej barwie), przy bólu zęba miało pomagać trzymanie korzenia dziewanny w ustach, na brodawki sok z rośliny, a na stany zapalne oczu wywar.

Do użytku wewnętrznego stosuje się napar z kwiatów w leczeniu astmy, grypy, kataru, zapalenia oskrzeli i tchawicy, kaszlu, chrypki i ogólnie chorób płucnych.

Do użytku zewnętrznego kataplazmy z liści można stosować na odmrożenia, hemoroidy i czyraki oraz do obmywania swędzących miejsc. Napar z kwiatów na oparzenia i ukąszenia owadów.

Z kwiatów można sporządzić nalewkę: 3 duże garście kwiatów zalać w naczyniu ¼ litra alkoholu 40%. Naczynie szczelnie zamknąć i odstawić na tydzień w ciemne i ciepłe miejsce od czasu do czasu mieszając po tygodniu przefiltrować. Zlać do butelek i stosować po 3 dniach. W razie kataru lub grypy zażywać 20-30 kropli 2 razy dziennie, najlepiej w połączeniu z ciepłym mlekiem i miodem. Dzieciom do lat 16 podawać tylko 10 kropli.

Do nacierania stosuje się nalewkę przy nerwobólach, bólach reumatycznych, gośćcowych, stawów i mięśni oraz wywołanych zapaleniem korzonków nerwowych.

dziewanna

Ciekawostki

Z kwiatów dziewanny przepowiadano niegdyś przebieg nadchodzącej zimy. Jeżeli kwiatów było dużo i pokrywały całą łodygę zima miała być mroźna z dużymi opadami śniegu. Grecy nazywali dziewannę Polmos, a jej liści służyły jako knot do świecy. Przeciwwskazania: Odradza się preparaty dziewanny dla osób z niskim ciśnieniem, kobiet w ciąży, karmiących. Nasiona są toksyczne.

Autorka: Małgorzata Sochacka

Źródła:

  1. Dr Ewelina Pióro-Jabrucka „Zioła nowa Encyklopedia”
  2. Łukasz Fiedoruk, Michał Mazik, Marcin Pastwa „Leksykon ziół” cz. 1
Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł