×
NAC (N-acetylocysteina): naturalny wspomagacz twojego zdrowia – korzyści, zastosowanie i dawkowanie

1. Co to jest NAC?

N-acetylocysteina (NAC) jest związkiem o szerokim zastosowaniu, który od lat cieszy się uznaniem w środowisku medycznym ze względu na swoje właściwości. NAC jest przede wszystkim stosowana jako antidotum na przedawkowanie paracetamolu oraz jako środek mukolityczny, który pomaga w rozrzedzaniu śluzu w drogach oddechowych. Jest to środek zarówno zatwierdzony przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) jak i uznany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

NAC jest często dostępna jako suplement diety, zwłaszcza w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Kanada czy Australia. Jako suplement NAC jest ceniona za swoje silne właściwości antyoksydacyjne, które przyciągają uwagę osób dbających o zdrowie na co dzień. Kupisz go oczywiście na netzdrowie.pl.

Dlaczego NAC stał się tak popularny?

Podstawowa rola NAC w organizmie związana jest z jej zdolnością do działania jako silny antyoksydant i środek przeciwzapalny. NAC pomaga w utrzymaniu równowagi redoks w komórkach. Równowaga redoks odnosi się do zdolności komórek do neutralizowania wolnych rodników, które mogą prowadzić do uszkodzeń komórek, a w konsekwencji do rozwoju wielu chorób, w tym chorób przewlekłych.

NAC wspomaga te procesy poprzez zwiększanie wewnątrzkomórkowego stężenia glutationu (GSH), który jest jednym z najważniejszych antyoksydantów w organizmie. Glutation pełni kluczową rolę w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, a jego wysoki poziom jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz detoksykacji organizmu.

N-acetylocysteina (NAC) to związek o szerokim spektrum działania, który zyskał uznanie zarówno w medycynie konwencjonalnej, jak i wśród zwolenników naturalnych metod wspierania zdrowia. Artykuł, który za chwilę przeczytasz, dostarczy ci niezbędnych informacji, abyś mógł świadomie korzystać z tego  związku w codziennej profilaktyce zdrowotnej. Dowiedz się, jakie korzyści może przynieść NAC, w jaki sposób go stosować, oraz na co zwrócić uwagę przy jego wyborze.

2. N-acetylocysteina (NAC)- kiedy jest stosowana?

N-acetylocysteina (NAC) ma szerokie spektrum działania- jest stosowana w przypadku schorzeń układu oddechowego, schorzeń wątroby, schorzeń przewodu pokarmowego oraz zaburzeń neurologicznych. Wiele z tych korzyści wynika ze zdolności N-acetylocysteiny do zwiększania poziomu glutationu, który działa jako silny przeciwutleniacz, redukując stres oksydacyjny i stan zapalny w organizmie.

NAC a układ oddechowy

Jako składnik preparatów mukolitycznych, NAC wykazuje zdolność do rozrzedzania śluzu, co ułatwia usuwanie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Dzięki temu, stosowanie NAC jest pomocne w leczeniu mokrego kaszlu, a także przynosi ulgę pacjentom z zapaleniem oskrzeli, zapaleniem płuc, mukowiscydozą czy rozedmą płuc. Co więcej, NAC stymuluje rzęski oddechowe, które pomagają w naturalnym oczyszczaniu dróg oddechowych. Oprócz tego, badania wykazują, że NAC może skutecznie zmniejszać częstotliwość zaostrzeń u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Choć nie jest zalecana w ostrych atakach astmy, wyniki badań na modelach zwierzęcych sugerują, że NAC może być skuteczna w astmie opornej na sterydy. Dodatkowo, NAC wykazuje właściwości przeciwzapalne, co może łagodzić objawy alergicznego nieżytu nosa i wspomagać funkcje oddechowe u pacjentów z idiopatycznym włóknieniem płuc.

nac

nac  

NAC a choroby wątroby i przewodu pokarmowego

Jednym z najbardziej znanych zastosowań NAC jest leczenie przedawkowania paracetamolu. NAC działa poprzez przywracanie poziomu glutationu, kluczowego antyoksydantu w organizmie, co zapobiega nieodwracalnym uszkodzeniom wątroby. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym NAC neutralizuje toksyczne metabolity paracetamolu, chroniąc komórki wątroby przed martwicą. Co więcej, NAC może być także skuteczna w ostrych schorzeniach niewydolności wątroby spowodowanych innymi czynnikami, takimi jak toksyny czy infekcje. Ponadto NAC znajduje również zastosowanie w chorobach zapalnych jelit, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Badania pokazują, że suplementacja NAC może obniżyć poziom stanów zapalnych i zmniejszyć ryzyko nawrotów tych schorzeń, poprawiając wyniki i jakość życia osób z tymi schorzeniami.

NAC a zaburzenia neurologiczne

Badania sugerują, że suplementacja NAC może w pewnym stopniu minimalizować objawy niektórych schorzeń psychicznych, takich jak depresja czy choroba afektywna dwubiegunowa, choć nie zastępuje ona tradycyjnego leczenia. Ponadto NAC może wykazywać ochronne działanie w chorobie Parkinsona, pomagając chronić komórki nerwowe przed uszkodzeniami wywołanymi przez dopaminę, co prowadzi do poprawy funkcji motorycznych. W przypadku demencji, NAC może poprawiać funkcje poznawcze, choć efekt ten jest szczególnie widoczny, gdy jest stosowana jako część terapii wieloskładnikowej. NAC jest również obiecująca w leczeniu neuropatii bólowej, zwłaszcza tej wywołanej przez cukrzycę lub chemioterapię. Co więcej, badania sugerują, że suplementacja NAC może zmniejszać rozmiar uszkodzeń mózgu po udarze, co przekłada się na lepsze wyniki neurologiczne i mniejszą niepełnosprawność.

3. NAC jako suplement diety

N-acetylocysteina (NAC) jest dostępna w różnych formach suplementów diety- w postaci tabletek, kapsułek, a także proszków. Kapsułki i tabletki są najczęściej wybieranymi formami ze względu na ich wygodę, natomiast proszki mogą być korzystnym rozwiązaniem dla osób preferujących większą elastyczność w dostosowywaniu dawek lub mających trudności z połykaniem tabletek. Kto może skorzystać z NAC? NAC jest szczególnie polecane dla kilku grup osób. Sportowcy mogą korzystać z jego właściwości wspomagających regenerację organizmu oraz redukcję stresu oksydacyjnego, który towarzyszy intensywnym ćwiczeniom. Osoby starsze, u których naturalna produkcja glutationu może być obniżona, mogą stosować NAC w celu wspierania zdrowia komórkowego i funkcji poznawczych. Ponadto osoby z chorobami układu oddechowego, takimi jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), mogą czerpać korzyści z jego właściwości mukolitycznych, ułatwiających usuwanie śluzu z dróg oddechowych.

nac

4. Przeciwwskazania i środki ostrożności

Choć NAC jest powszechnie uznawane za bezpieczny suplement, istnieją pewne przeciwwskazania do jego stosowania. Osoby z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, żylakami przełyku, astmą czy nadreaktywnością oskrzeli powinny unikać suplementacji NAC. Dodatkowo, kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny zachować ostrożność, ponieważ brak jest wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania NAC w tych okresach.

Warto również pamiętać o potencjalnych interakcjach NAC z antybiotykami, zwłaszcza z grupy cefalosporyn, aminoglikozydów, tetracyklin oraz amoksycykliny. Zaleca się zachowanie co najmniej dwugodzinnego odstępu pomiędzy przyjmowaniem NAC a tych leków, aby uniknąć osłabienia ich działania. Przed rozpoczęciem suplementacji NAC, zwłaszcza jeśli przyjmujesz inne leki, warto skonsultować się z lekarzem.

5. Skutki uboczne

Przyjmowanie NAC w zalecanych dawkach jest na ogół dobrze tolerowane, jednakże przekroczenie zalecanej porcji dziennej może prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych. Mogą one obejmować nudności, wymioty, senność, zmęczenie, bóle głowy, suchość w jamie ustnej, biegunki, a także zaparcia. Zazwyczaj objawy te ustępują po odstawieniu preparatu. Dlatego też, jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, należy zaprzestać suplementacji i skonsultować się z lekarzem.

6. Podsumowanie

Artykuł opisuje N-acetylocysteinę (NAC), związek o szerokim spektrum działania, który jest ceniony za swoje właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. NAC jest stosowana jako antidotum na przedawkowanie paracetamolu oraz jako środek mukolityczny, ułatwiający usuwanie śluzu z dróg oddechowych. Działa poprzez zwiększanie poziomu glutationu, kluczowego antyoksydanta w organizmie, co pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.

NAC znajduje zastosowanie w leczeniu różnych schorzeń, w tym chorób układu oddechowego, wątroby, przewodu pokarmowego i zaburzeń neurologicznych. Wspomaga leczenie mokrego kaszlu, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), zapalenia jelit oraz może wspierać zdrowie psychiczne, na przykład w leczeniu depresji i choroby Parkinsona. Jako suplement diety, NAC jest szczególnie polecana sportowcom, osobom starszym oraz osobom z problemami oddechowymi. Mimo że NAC jest zazwyczaj bezpieczna, istnieją przeciwwskazania i ryzyko interakcji z innymi lekami, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem.

Autorka: A. Warda. Redaktorka bloga netzdrowie.pl; Absolwentka kursu Zielarstwo i Towaroznawstwo Zielarskie w IMK w Katowicach

Źródła:

  1. Walczewska S, Wawrzyniak A., N-acetylocysteina w praktyce klinicznej – właściwości, zastosowanie, działania niepożądane, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2020, 16 (3), p. 243–246;DOI: 10.15557/PiMR.2020.0044
  2. N-Acetylcysteine (NAC): Impacts on Human Health, Antioxidants 2021, 10(6), 967; https://doi.org/10.3390/antiox10060967
  3. https://erj.ersjournals.com/content/erj/16/2/253.full.pdf
  4. https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50970,ostra-niewydolnosc-watroby

Uwaga! Pamiętaj, że przedstawione treści mają wyłącznie charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne, jednak nie zastępują one indywidualnej porady specjalisty, dostosowanej do Twojej sytuacji.

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00

Zapisz się na newsletter i odbierz rabat 10 zł