LAKTOFERYNA – klucz do odporności, zdrowia jelit i ochrony przed chorobami?

1. Wstęp
Laktoferyna to białko o niezwykłych właściwościach, które naturalnie występuje w organizmie człowieka oraz w produktach mlecznych. Jest szczególnie bogato reprezentowana w siarze – pierwszym mleku matki, dostarczając noworodkom cenną ochronę immunologiczną. Oprócz tego można ją znaleźć w ślinie, łzach i błonach śluzowych, gdzie pełni funkcję pierwszej linii obrony przed patogenami.
Odkryto ją w 1939 roku w mleku krowim, a w latach 60. po raz pierwszy wyizolowano z mleka ludzkiego To właśnie jej unikalne właściwości sprawiają, że wzbudza ogromne zainteresowanie naukowców, dietetyków i lekarzy. Laktoferyna nie tylko reguluje gospodarkę żelazem, ale także wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i immunomodulacyjne.
Coraz częściej mówi się o jej roli w profilaktyce i leczeniu infekcji, stanów zapalnych oraz nowotworów. W jaki sposób laktoferyna wspiera zdrowie i odporność? Przyjrzyjmy się bliżej jej mechanizmom działania.
2. Właściwości i działanie laktoferyny
-
Regulacja poziomu żelaza w organizmie
Jedną z najważniejszych funkcji laktoferyny jest zdolność do wiązania i transportowania żelaza. Organizm potrzebuje tego pierwiastka do produkcji hemoglobiny, enzymów i komórek odpornościowych, ale jego nadmiar może sprzyjać rozwojowi patogenów. Laktoferyna działa jak regulator – „sekwestruje” żelazo, ograniczając jego dostępność dla bakterii i jednocześnie wspierając jego prawidłowe przyswajanie przez organizm. Dzięki temu pomaga w zapobieganiu niedokrwistości i wspiera zdrowie metaboliczne.
-
Działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze
Laktoferyna jest potężnym elementem naturalnej odporności organizmu. Jej działanie polega na:
- Blokowaniu wzrostu bakterii poprzez odbieranie im żelaza niezbędnego do rozmnażania,
- Bezpośrednim niszczeniu ścian komórkowych patogenów,
- Ograniczaniu rozprzestrzeniania się wirusów poprzez blokowanie ich interakcji z receptorami komórkowymi,
- Hamowaniu wzrostu grzybów, takich jak Candida albicans.
Badania wykazały, że laktoferyna może skutecznie zwalczać Helicobacter pylori – bakterię odpowiedzialną za wrzody żołądka, a także wirusy grypy, opryszczki, a nawet SARS-CoV-2.
-
Wsparcie dla układu odpornościowego
Laktoferyna nie tylko zwalcza patogeny, ale także wspiera układ odpornościowy poprzez:
- Stymulację produkcji i dojrzewania komórek odpornościowych,
- Regulację reakcji zapalnych, co pomaga w zapobieganiu chorobom autoimmunologicznym,
- Ochronę organizmu przed stresem oksydacyjnym, który osłabia odporność.
-
Ochrona przewodu pokarmowego
Zdrowie jelit to fundament silnego układu odpornościowego. Laktoferyna wspiera równowagę mikroflory jelitowej, zwiększając liczbę pożytecznych bakterii (np. Lactobacillus) i eliminując patogeny. Poprzez regenerację błony śluzowej jelit może także pomagać w leczeniu zespołu nieszczelnego jelita, który prowadzi do stanów zapalnych i osłabienia odporności.
3. Laktoferyna a zdrowie
Rola laktoferyny w zapobieganiu infekcjom Dzięki swoim właściwościom przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym i wzmacniającym odporność, laktoferyna odgrywa kluczową rolę w profilaktyce infekcji – od przeziębień po poważniejsze choroby, takie jak zakażenia dróg oddechowych i układu moczowego.
Wpływ na zdrowie jelit i leczenie zespołu nieszczelnego jelita
Laktoferyna pomaga odbudować barierę jelitową, wspierając procesy regeneracyjne i zmniejszając stany zapalne. Może być skutecznym wsparciem dla osób cierpiących na IBS, choroby zapalne jelit czy nietolerancje pokarmowe.
Możliwe zastosowanie w leczeniu anemii i stanów zapalnych
Laktoferyna może pomóc osobom z niedoborem żelaza, zwłaszcza tym, które źle tolerują tradycyjne suplementy żelaza. Wspiera również organizm w walce ze stanami zapalnymi, co czyni ją cennym składnikiem w terapii chorób przewlekłych.
Laktoferyna w kosmetykach – wpływ na skórę i walkę z trądzikiem Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym laktoferyna znalazła zastosowanie w kosmetykach do skóry trądzikowej. Pomaga redukować zaczerwienienia, zmniejszać stany zapalne i przyspieszać gojenie się skóry. Jest także stosowana w pastach do zębów, gdzie wspomaga zdrowie dziąseł i zapobiega próchnicy.

UROFEMINA (układ moczowy) Skoczylas 60 kapsułek wegańskich

Laktoferyna Kids krople dla dzieci 8ml MyVita

Laktoferyna 120mg z witaminą C Yango 30 kapsułek

Lactoferrin Forte (Laktoferyna) 60 kapsułek Hepatica
4. Naturalne źródła laktoferyny i suplementacja
Produkty bogate w laktoferynę
Najwięcej laktoferyny znajduje się w:
- Siarze – pierwszym mleku matki,
- Mleku krowim i kozim,
- Fermentowanych produktach mlecznych, takich jak jogurt i kefir.
Czy warto suplementować laktoferynę?
Suplementacja laktoferyny może być korzystna w różnych sytuacjach zdrowotnych, szczególnie gdy organizm potrzebuje wsparcia w zakresie odporności lub zdrowia jelit. Oto przypadki, w których suplementacja laktoferyny może przynieść korzyści:
- Wzmacnianie odporności – Laktoferyna wspomaga układ odpornościowy, działając przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. Może być pomocna w okresach osłabienia odporności, np. podczas przeziębienia, grypy czy w sezonie alergii.
- Leczenie infekcji przewodu pokarmowego – Suplementacja laktoferyny może wspomóc leczenie infekcji jelitowych, takich jak te wywołane przez Candida czy E. coli. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i przeciwdrobnoustrojowym może przyspieszyć proces leczenia.
- Pomoc w leczeniu anemii – Laktoferyna wspomaga przyswajanie żelaza, co jest korzystne w leczeniu anemii z niedoboru żelaza. Może być stosowana jako alternatywa lub uzupełnienie tradycyjnych preparatów żelaza, które czasami powodują efekty uboczne, takie jak zaparcia.
- Wsparcie dla osób starszych – Z wiekiem nasza odporność może osłabnąć, a jelita stają się bardziej podatne na infekcje. Suplementacja laktoferyną może wspomóc organizm seniorów w utrzymaniu zdrowia i wzmocnieniu mechanizmów obronnych.
- Problemy ze skórą (np. trądzik) – Laktoferyna znajduje także zastosowanie w kosmetyce, zwłaszcza w leczeniu trądziku i problemów skórnych. Działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, co może pomóc w oczyszczaniu skóry i redukcji stanów zapalnych.
Warto jednak pamiętać, że suplementacja laktoferyną powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu i konsultowana z lekarzem, zwłaszcza w przypadku przewlekłych chorób, takich jak choroby autoimmunologiczne czy zaburzenia układu odpornościowego.
5. Jak wybrać dobrej jakości suplement i dla kogo jest szczególnie polecana?
Wybór odpowiedniego suplementu laktoferyny jest kluczowy, aby czerpać z niej pełne korzyści zdrowotne. Oto kilka wskazówek, jak dokonać wyboru:
- Źródło laktoferyny – Szukaj suplementów, które zawierają laktoferynę pozyskiwaną z wysokiej jakości siary. Siara jest szczególnie cenna ze względu na bardzo wysoką koncentrację laktoferyny oraz inne składniki wspierające układ odpornościowy.
- Forma suplementu – Laktoferyna jest dostępna w różnych formach, takich jak kapsułki, tabletki, proszki czy płyny. Wybór formy zależy od preferencji i potrzeb, jednak suplementy w postaci kapsułek i tabletek są najczęściej wybierane ze względu na łatwość dawkowania.
- Czystość i skład – Warto zwrócić uwagę na skład suplementu, upewniając się, że nie zawiera on sztucznych dodatków, konserwantów, wypełniaczy czy alergenów. Dobry suplement powinien zawierać wyłącznie czystą laktoferynę lub inne naturalne składniki wspomagające jej działanie.
- Dawka i koncentracja – Suplementy laktoferyny różnią się stężeniem tego białka. Zwykle w suplementach znajdziemy od 100 mg do 250 mg laktoferyny w jednej porcji. Ważne jest, aby wybrać odpowiednią dawkę w zależności od potrzeb organizmu i zaleceń producenta.
6. Przyszłość badań nad laktoferyną
Laktoferyna jest nadal obiektem intensywnych badań naukowych, a jej potencjał zdrowotny nie został jeszcze w pełni odkryty. W przyszłości możemy spodziewać się kilku kluczowych kierunków badań nad tym białkiem:
- Badania nad zastosowaniem terapeutycznym w chorobach autoimmunologicznych – Laktoferyna ma zdolność modulowania odpowiedzi immunologicznej, co może przynieść korzyści w leczeniu chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane. Badania nad tym aspektem mogą pomóc w opracowaniu nowych terapii wspomagających leczenie tych przewlekłych schorzeń.
- Rozwój suplementów probiotycznych – Ponieważ laktoferyna wspomaga zdrowie jelit i mikroflorę jelitową, może stać się istotnym składnikiem suplementów probiotycznych, które pomogą w leczeniu różnych chorób układu pokarmowego, a także w profilaktyce chorób związanych z dysbiozą (zaburzeniem równowagi mikroorganizmów jelitowych).
- Zastosowanie w onkologii – Laktoferyna jest badana pod kątem wpływu na nowotwory, szczególnie ze względu na jej działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz wspomagające układ odpornościowy. Może mieć potencjał w leczeniu nowotworów lub wspomaganiu terapii raka. Badania pokazują, że laktoferyna może chronić komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez substancje zapalne, które są często obecne w raku jelita grubego. Ponadto, laktoferyna może zwiększyć skuteczność leków stosowanych w chemioterapii, takich jak oksaliplatyna czy 5-fluorouracyl, pomagając im dotrzeć do komórek rakowych. Laktoferyna może również zmniejszyć skutki uboczne chemioterapii, takie jak utrata masy ciała, i poprawić rozkład leków w organizmie. Badania wykazały, że nanocząsteczki laktoferyny mogą hamować wzrost guzów w różnych rodzajach raka. Co ważne, te nanocząsteczki są bezpieczne, mają niską toksyczność, co czyni je obiecującym rozwiązaniem w leczeniu raka. W przyszłości laktoferyna może wspomagać tradycyjne terapie nowotworowe, poprawiając ich skuteczność i zmniejszając ryzyko działań niepożądanych.
- Zastosowanie w chorobach neurodegeneracyjnych- Laktoferyna wykazuje obiecujące właściwości terapeutyczne w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona. W chorobie Alzheimera jest używana do dostarczania do mózgu substancji, które chronią komórki nerwowe. Badania pokazują, że laktoferyna poprawia wchłanianie tych substancji przez komórki mózgowe, co może pomóc w spowolnieniu rozwoju choroby. Ma także działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające, co pomaga chronić neurony przed uszkodzeniami spowodowanymi przez stres oksydacyjny i zapalenia. W chorobie Parkinsona wspomaga dostarczanie leków, takich jak dopamina, do mózgu, co poprawia funkcje ruchowe u chorych. Badania wykazały, że stosowanie Lf razem z dopaminą zmniejsza objawy choroby Parkinsona, takie jak drżenie czy problemy z ruchem. Dzięki tym właściwościom, laktoferyna staje się obiecującym składnikiem w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.
- Zastosowanie w żywieniu sportowców – Laktoferyna ma potencjał w suplementacji sportowej, zwłaszcza w kontekście poprawy wydolności, regeneracji i odporności organizmu. W przyszłości możemy spodziewać się dalszych badań nad jej wpływem na wyniki sportowe i regenerację mięśni po intensywnym wysiłku.
7. Podsumowanie i wnioski
Czy laktoferyna to cudowny składnik na odporność i zdrowie? Choć nie jest „magicznym lekiem”, jej wielokierunkowe działanie sprawia, że może znacząco wspierać organizm w walce z infekcjami, stanami zapalnymi i niedoborami żelaza. Warto zwrócić uwagę na jej spożycie, zwłaszcza w okresach obniżonej odporności lub problemów zdrowotnych.
Przyszłość badań nad laktoferyną zapowiada się obiecująco – analizowane są jej potencjalne zastosowania w terapii nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych i wspomaganiu sportowców.
Laktoferyna to prawdziwy strażnik zdrowia – zarówno w naturalnej postaci, jak i w formie suplementacji może stać się cennym wsparciem dla organizmu w każdym wieku.
Autorka: A. Warda. Redaktorka bloga netzdrowie.pl; absolwentka kursu Zielarstwo i Towaroznawstwo Zielarskie w IMK w Katowicach oraz kursu Zioła lecznicze - naturalny sposób utrzymania zdrowia, urody i odporności na UO SGGW.
Bibliografia:
- Kowalczyk, P.; Kaczynska, K.; Kleczkowska, P.; Bukowska-Osko, I.; Kramkowski, K.; Sulejczak, D. The Lactoferrin Phenomenon—A Miracle Molecule. Molecules 2022, 27, 2941. https://doi.org/10.3390/molecules 27092941
- Krzyzowska, M.; Janicka, M.; Tomaszewska, E.; Ranoszek-Soliwoda, K.; Celichowski, G.; Grobelny, J.; Szymanski, P. Lactoferrin-Conjugated Nanoparticles as New Antivirals. Pharmaceutics 2022, 14, 1862. https://doi.org/10.3390/ pharmaceutics14091862
- Doaa El Amrousy, Dalia El-Afify , Abdallah Elsawy, Mai Elsheikh , Amr Donia and Mohammed Nassar; Lactoferrin for iron-deficiency anemia in children with inflammatory bowel disease: a clinical trial; Pediatric Research (2022) 92:762 – 766, https://doi.org/10.1038/s41390-022-02136-2.
- Presti, S.; Manti, S.; Parisi, G.F.; Papale, M.; Barbagallo, I.A.; Li Volti, G.; Leonardi, S. Lactoferrin: Cytokine Modulation and Application in Clinical Practice. J. Clin. Med. 2021, 10, 5482. https:// doi.org/10.3390/jcm10235482
- Guzmán-Mejía, F.; Godínez-Victoria, M.; Molotla-Torres, D.E.; Drago-Serrano, M.E. Lactoferrin as a Component of Pharmaceutical Preparations: An Experimental Focus. Pharmaceuticals 2023, 16, 214. https://doi.org/10.3390/ ph16020214
- Janczuk, A.; Brodziak, A.; Czernecki, T.; Król, J. Lactoferrin—The Health-Promoting Properties and Contemporary Application with Genetic Aspects. Foods 2023, 12, 70. https://doi.org/ 10.3390/foods12010070
- Zhang, Y.; Lu, C.; Zhang, J. Lactoferrin and Its Detection Methods: A Review. Nutrients 2021, 13, 2492. https://doi.org/10.3390/ nu13082492
Treści przedstawione na tym blogu mają wyłącznie charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były merytorycznie poprawne i aktualne, jednak nie zastępują one indywidualnej porady specjalisty dostosowanej do Twojej sytuacji.
To nie jest porada lekarska ani spersonalizowana porada zielarska. Podane informacje mają charakter skrótowy i nie są kompletne. Przed zastosowaniem ziół lub innych metod opisanych na blogu skonsultuj się z lekarzem lub wykwalifikowanym specjalistą. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży i karmiące, osoby przewlekle chore, przyjmujące leki lub suplementy diety, osoby z chorobami autoimmunologicznymi, cukrzycą, chorobami serca, zaburzeniami ciśnienia krwi, a także osoby przyjmujące leki psychotropowe. Konsultacja lekarska jest również niezbędna dla dzieci, kierowców oraz osób obsługujących maszyny.
Żadna część artykułu nie może być traktowana jako porada zdrowotna. Przed zastosowaniem jakichkolwiek informacji w praktyce skonsultuj się z odpowiednim specjalistą.
Przeczytaj również