Wszawica u dzieci i dorosłych-przyczyny, objawy, leczenie i profilaktyka wszawicy. Jakie są skuteczne preparaty na wszy i gnidy?
Wszawica, choć często uznawana za problem wstydliwy, jest jednym z częstych problemów, szczególnie dotykającym dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Mimo że wszawica nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, jej wpływ na samopoczucie może być znaczący. Jak reagować na pojawienie się wszy? Czy ochrona przed zarażeniem wszawicą jest możliwa? Jakie kuracje są dostępne po wykryciu wszawicy? Sprawdźmy to!
Czym jest wszawica?
Wszawica pediculosis to choroba pasożytnicza, która występuje, gdy wszy pasożytują na człowieku. W zależności od rodzaju wszy, wszawica może objawiać się na różnych częściach ciała. W artykule skupimy się głównie na chorobie jakim jest wszawica głowowa, jakie są jej przyczyny, objawy i leczenie, a także poruszymy temat zapobiegania zakażeniu wszawicą i leczenia wszawicy u dzieci i dorosłych.
Wszawica jako pasożytnicza choroba
Choroba wszawica jest spowodowana przez wszy, które żywią się krwią człowieka. Wszy przyczepiając się do skóry i włosów, powodują swędzenie, podrażnienie i niekiedy infekcje skóry. Po ukąszeniu wszy na skórze mogą pojawić się niewielkie grudki obrzękowe lub zaczerwienienie.
Jakie wszy powodują wszawicę, czyli rodzaje wszy
Wśród wszy pasożytujących na człowieku wyróżniamy trzy główne rodzaje, które mogą powodować wszawicę:
- wszy głowowe (Pediculus humanus capitis)
- wszy odzieżowe (Pediculus humanus corporis)
- wszy łonowe (Pthirus pubis)
Każdy z tych rodzajów wszy ma swoje specyficzne cechy i sposób pasożytowania na człowieku, co wpływa na objawy i leczenie wszawicy. Przyjrzyjmy się im zatem bliżej.
Wszy pasożytujące: wszy głowowe, wszy odzieżowe i wszy łonowe
- Wszy głowowe są najbardziej powszechnym rodzajem wszy, które pasożytują na skórze głowy i włosach (narażona jest zwłaszcza nasada włosów). Wszy te są przyczyną wszawicy głowowej, która objawia się swędzeniem, podrażnieniem skóry głowy oraz obecnością jaj wszy (gnid) na włosach. Wszy głowowe przenoszą się głównie przez bezpośredni kontakt z włosami osoby zarażonej.
 (2).png)
- Wszy odzieżowe pasożytują na skórze i odzieży, powodując wszawicę odzieżową. Występowanie tego rodzaju wszawicy jest związane z noszeniem zanieczyszczonej odzieży lub pościeli, na której znajdują się wszy i ich jaja. Objawy wszawicy odzieżowej obejmują swędzenie, podrażnienie skóry oraz plamki krwi na odzieży.
- Wszy łonowe, zwane również wszami płciowymi, są przyczyną wszawicy łonowej. Pasożytują one na skórze okolic intymnych, powodując swędzenie, podrażnienie i niekiedy infekcje skóry. Wszy łonowe przenoszą się głównie przez kontakt seksualny, ale mogą być również przenoszone przez współdzielenie pościeli lub odzieży z osobą zarażoną.
Jak można zarazić się wszawicą czyli najpopularniejsze miejsca zarażeń
Wszawicą można zarazić się od innych osób lub przez przedmioty, na których znajdują się wszy lub ich jaja (gnidy). Wszy mogą przenosić się na różne sposoby, w zależności od rodzaju wszy i sytuacji. Bardzo często wszawica głowowa zdarza się w przedszkolach i szkołach. Wynika to z tego, że dzieci mają bliski kontakt z rówieśnikami, co ułatwia przenoszenie się wszy. Wszy głowowe mogą przenosić się przez bezpośredni kontakt z włosami osoby zarażonej, a także przez współdzielenie przedmiotów takich jak czapki, szczotki do włosów czy słuchawki. Inne miejsca zarażeń to kolonie, obozy, siłownie czy pokoje hotelowe.
Wszy a higiena: czy brudne włosy przyciągają wszy?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, wszy a higiena nie są ściśle powiązane. Wszy nie wykazują preferencji co do czystości włosów, a zarażenie wszawicą może dotknąć każdego, niezależnie od poziomu higieny. Jednakże, utrzymanie odpowiedniej higieny może pomóc w zapobieganiu wszawicy, na przykład poprzez częste mycie włosów, pranie odzieży oraz regularne zmienianie pościeli.
Wszy i zwierzęta: czy wszy mogą przenosić się z ludzi na zwierzęta lub odwrotnie?
Wszy ludzkie i zwierzęta nie są powiązane, ponieważ wszy pasożytujące na ludziach nie przenoszą się na zwierzęta. Wesz głowowa to gatunek specyficzny i nie jest w stanie przetrwać na zwierzętach. Jednakże, zwierzęta mogą mieć swoje własne wszy, które są specyficzne dla danego gatunku, warto więc regularnie sprawdzać sierść swoich domowych pupili, by uniknąć u nich problemów z ich własną wszawicą. A w przypadku zauważenia tych pasożytów zastosować odpowiednie środki, by dążyć do wyleczenia wszawicy, która dla zwierząt domowych jest mocno uciążliwa.
.png)
Objawy i rozpoznanie wszawicy pediculosis
Objawy i rozpoznanie wszawicy są kluczowe dla szybkiego podjęcia odpowiednich działań leczniczych. Objawy wszawicy mogą być różne, jednak najbardziej charakterystycznym objawem jest świąd skóry głowy. Swędzenie skóry głowy jest wynikiem reakcji alergicznej na ślinę wszy, która jest wprowadzana do skóry podczas żerowania.
Inne objawy wszawicy obejmują:
- zaczerwienienie skóry głowy, zwłaszcza przy linii włosów albo za uszami
- drobne strupki na skórze głowy,
- uczucie niepokoju i drażliwości,
- trudności z zasypianiem z powodu swędzenia.
Jeśli zauważysz u siebie lub u swojego dziecka pierwsze objawy wszawicy, warto dokładnie sprawdzić włosy i skórę głowy w poszukiwaniu wszy a także ich jaj (gnid). Najczęściej silne swędzenie występuje tam, gdzie wszy występują najliczniej, czyli w okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej głowy. Warto też sprawdzić czy nie ma wszy za uszami. Ponadto częste drapanie swędzących miejsc powoduje stan zapalny skóry oraz może spowodować zakażenia bakteryjne. Z powstałych drobnych ranek może wyciekać ropna wydzielina i mogą nastąpić ich wtórne nadkażenia.
TEA TREE Naturalny OLEJEK Z DRZEWA herbacianego 7ml
Zapobieganie wszawicy- jakie działania profilaktyczne przeciw wszawicy możemy podjąć?
Działania profilaktyczne przeciw wszawicy obejmują zarówno profilaktykę wszawicy na poziomie indywidualnym, jak i w miejscach publicznych, takich jak szkoły czy przedszkola.
.png)
Warto o tym pamiętać czyli mity o wszawicy
Warto rozwiać mity o wszawicy, które mogą wprowadzać w błąd. Oto kilka najpopularniejszych mitów oraz wyjaśnienie, dlaczego są one nieprawdziwe:
- Mit: Wszy występują tylko u osób o niskiej higienie osobistej. Fakt: Wszy mogą zaatakować każdego, niezależnie od poziomu higieny.
- Mit: Wszy mogą skakać lub latać. Fakt: Wesz głowowa nie ma skrzydeł ani zdolności do skakania, przenosi się przez bezpośredni kontakt.
- Mit: Wszy mogą przenosić się na zwierzęta. Fakt: Wszy ludzkie są gatunkiem specyficznym dla człowieka i nie przenoszą się na zwierzęta.
- Mit: Wszy giną po kilku dniach bez kontaktu z człowiekiem. Fakt: Dorosłe wszy mogą przetrwać nawet do 48 godzin poza skórą głowy, a ich jaja nawet do 10 dni.
 (1).png)
Leczenie wszawicy- preparaty, sposoby, metody
Sposoby leczenia wszawicy: od domowych metod do preparatów aptecznych
Sposoby leczenia wszawicy można podzielić na domowe sposoby oraz leczenie za pomocą preparatów dostępnych w aptece. Oto kilka popularnych metod leczenia wszawicy (pediculosis capitis):
- Kiedy znajdziesz wszy we włosach dobrym pomysłem będzie zaopatrzyć się w specjalny gęsty grzebień do ich wyczesywania. W tym przypadku włosy wyczesujemy na mokro. Dostępne są również innowacyjne grzebienie elektroniczne oraz termiczne, które wykorzystują niewielkie ładunki elektryczne lub gorące powietrze w celu skutecznej eliminacji wszy i ich jaj.
- Inny z domowych sposobów "bez chemii" to stosowanie olejów (olejki eteryczne takie jak z drzewa herbacianego, lawendy, kokosa, anyżu, jaśminu i eukaliptusa, ze względu na swoje właściwości mogą być skutecznym środkiem odstraszającym wszy) na skórę głowy, aby udusić wszy, a następnie wyczesać włosy grzebieniem przeciw wszom. Warto pamiętać, że olejków eterycznych nie należy stosować bezpośrednio na skórę głowy a trzeba dodać je do oleju bazowego. Tę bazę może stanowić np. oliwa z oliwek.
W książce "Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy" pod redakcją prof. Aleksandra Ożarowskiego, nestora polskiego ziołolecznictwa, jako sposób na leczenie wszawicy głowy zalecano użycie wyciągu z nasion kichawca (Acetum Sabadillae) a także preparatów zawierających wyciągi kwiatów wrotyczu pospolitego, oraz z ziela ostróżki polnej (ostróżeczki polnej). Należy jednak pamiętać, że zarówno wrotycz jak i ostróżka zawierają toksyczne alkaloidy, zatem nie należy ich stosować u dzieci poniżej 7 roku życia. Inną metodą było stosowanie mieszaniny równych części nafty i oleju roślinnego. Skórę i włosy na głowie należało nasmarować, owinąć na 5-7 godzin, a następnie umyć ciepłą wodą z mydłem, spłukać ciepłym octem i wyczesywać gęstym grzebieniem.
- Preparaty bez recepty: lotiony, szampony, pianki, czy aerozole zawierające substancje czynne przeciwko wszom, dostępne w aptekach. Z pewnością po tego typu środki sięgamy najczęściej, w przypadku kiedy zauważymy pierwsze objawy wszawicy głowy. Są łatwo dostępne i wygodne w użyciu.
Preparaty dostępne w aptece i drogerii -skuteczne preparaty na wszawicę?
Wybór skutecznego preparatu na wszawicę jest kluczowy dla szybkiego pozbycia się tego nieprzyjemnego i uciążliwego problemu. Jak juz napisano powyżej do wyboru mamy środki naturalne jak i te, które kupimy w aptekach. Przyjrzyjmy się zatem co zawierają preparaty przeciwko wszom? W preparatach dostępnych w drogeriach i aptekach znajdziemy takie, które zawierają permetrynę, pyretryny, dimetikon i cyklometikon.
- Podsumowanie W powyższym tekście przedstawiliśmy kompleksowy przewodnik dotyczący wszawicy- wiemy jakie są postacie wszawicy, jej przyczyny, objawy i leczenie. Wiemy jakie działania profilaktyczne należy stosować w celu zapobiegania zakażeniu. Wszy są pasożytami, które mogą powodować wszawicę u ludzi (zwłaszcza u dzieci), a zarażenie może wystąpić w miejscach publicznych, takich jak szkoły. Objawy wszawicy obejmują swędzenie skóry głowy, podrażnienia i trudności ze snem. Rozpoznanie wszawicy głowowej polega na wykryciu wszy i ich jaj (gnid) na włosach osoby zarażonej. W przypadku wszawicy u dzieci, ważne jest, aby rodzice i opiekunowie współpracowali ze szkołami czy placówkami przedszkolnymi w celu wprowadzenia odpowiednich działań profilaktycznych, takich jak edukacja dzieci na temat higieny i unikania kontaktu głowami. Leczenie wszawicy u dzieci obejmuje stosowanie odpowiednich preparatów przeciw wszom oraz regularne sprawdzanie włosów dziecka pod kątem obecności wszy i ich jaj. Podsumowując, wszawica jest nadal dość powszechnym problemem zdrowotnym, który może wpłynąć na komfort życia zarówno dzieci, jak i dorosłych. Dlatego ważne jest, aby znać jej przyczyny, objawy i metody leczenia, a także stosować odpowiednie działania profilaktyczne w celu zapobiegania zarażeniu.
- Permetryna: działa poprzez zaburzenie przewodnictwa nerwowego stawonogów, co prowadzi do ich paraliżu. Kurację można powtórzyć po 7 dniach. Stosowane są szampony z permetryną, jednak od kilku lat zauważa się rosnącą oporność na ten związek.
- Pyretryny: pozyskiwane z kwiatów złocienia dalmatyńskiego, mają podobne działanie do permetryny, zakłócając przewodnictwo nerwowe stawonogów. Ze względu na toksyczność preparatów z pyretrynami, nie powinny być stosowane u małych dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią.
- Malation- uznawany za bardzo skuteczny ale nie jest dostępny w Polsce.
- Preparaty z grupy silikonów – dimetykon (dimetikon) i cyklometykon (cyklometikon)- stanowią nietoksyczną i efektywną metodę leczenia wszawicy. Niektóre z tych preparatów mogą być stosowane już u bardzo małych dzieci oraz u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Badania potwierdzają, że leczenie dimetykonem i cyklometikonem wykazuje wysoką skuteczność i dobrą tolerancję tych preparatów. Ponadto, w odróżnieniu od środków owadobójczych, preparaty z dimetykonem i cyklometikonem nie wykazują lekooporności.
Warto pamiętać, że leczenie wszawicy głowowej powinno być powtarzane, aby zapewnić skuteczne usunięcie zarówno wszy, jak i ich jaj (gnid). Ponadto, w przypadku stosowania gotowych preparatów zawsze należy postępować zgodnie z zaleceniami opisanymi na ulotce produktu. Sprawdzajmy zwłaszcza kategorię wiekową od której możemy stosować dany preparat.
Wszawica u dzieci- objawy wszawicy u dzieci i jej leczenie
No i stało się! W szkole lub przedszkolu twojego dziecka wystąpił problem z wszawicą- co robić? Objawy wszawicy u dzieci są tożsame z objawami u osób dorosłych. Najbardziej charakterystycznym objawem jest swędzenie skóry głowy, które może prowadzić do zadrapań i podrażnień. Dziecko z wszawicą może również być niespokojne, drażliwe i mieć trudności ze snem. W przypadku zauważenia takich objawów, należy dokładnie sprawdzić włosy dziecka pod kątem obecności wszy i ich jaj (gnid). Jeśli potwierdzi się obecność wszawicy, należy podjąć odpowiednie kroki w celu leczenia.
A więc jak poradzić sobie, gdy twoje dziecko ma wszawicę?
Jeśli twoje dziecko jest zakażone wszawicą, ważne jest, aby podjąć odpowiednie działania, aby pomóc mu pozbyć się infekcji i zapobiec rozprzestrzenianiu się wszawicy wśród innych dzieci. Jako rodzic dziecka z wszawicą, powinieneś:
- Stosować odpowiednie preparaty przeciw wszom zgodnie z zaleceniami producenta lub lekarza.
- Regularnie sprawdzać włosy dziecka pod kątem obecności wszy i ich jaj, a także przeczesać włosy specjalnym grzebieniem przeciw wszom.
- Informować nauczycieli i opiekunów w szkole lub przedszkolu o sytuacji, aby podjęli odpowiednie działania profilaktyczne.
- Dbaj o higienę dziecka, przestrzegaj zasad zdrowego stylu życia i unikaj bezpośredniego kontaktu głowami z innymi dziećmi.
.png)
Wszawica- o czym jeszcze warto pamiętać?
Choć wszawicę można skutecznie leczyć, nieprawidłowe postępowanie może prowadzić do ponownego zarażenia i może nam grozić powrót wszawicy. Co robić, by do tego nie dopuścić?
- Leczenie wszawicy musi dotyczyć wszystkich członków rodziny.
- Ubrania i pościel będące w kontakcie z głową osoby z wszawicą powinny być prane w temperaturze 60°C, a następnie wyprasowane gorącym żelazkiem.
- Przedmioty, których nie można wyprać spryskajmy preparatem owadobójczym, a następnie szczelnie zamknijmy na 10 dni w foliowym worku. Potem należy je wyczyścić na sucho lub mokro.
- Pluszowe zabawki wyprać lub przetrzymać w zamrażalniku ok. 24-48 godzin.
- Szczotki i grzebienie powinny być dokładnie zdezynfekowane poprzez gotowanie przez co najmniej 5 minut w wrzącej wodzie lub zastąpienie nowymi.
- Mieszkanie (a także samochód) należy dokładnie odkurzyć.
- Kontrolę głów domowników należy powtórzyć po 7-10 dniach, aby upewnić się, że wszelkie gnidy zostały skutecznie usunięte. W razie potrzeby konieczne jest powtórzenie leczenia.
Podsumowanie
W powyższym tekście przedstawiliśmy kompleksowy przewodnik dotyczący wszawicy- wiemy jakie są postacie wszawicy, jej przyczyny, objawy i leczenie. Wiemy jakie działania profilaktyczne należy stosować w celu zapobiegania zakażeniu. Wszy są pasożytami, które mogą powodować wszawicę u ludzi (zwłaszcza u dzieci), a zarażenie może wystąpić w miejscach publicznych, takich jak szkoły. Objawy wszawicy obejmują swędzenie skóry głowy, podrażnienia i trudności ze snem. Rozpoznanie wszawicy głowowej polega na wykryciu wszy i ich jaj (gnid) na włosach osoby zarażonej.
W przypadku wszawicy u dzieci, ważne jest, aby rodzice i opiekunowie współpracowali ze szkołami czy placówkami przedszkolnymi w celu wprowadzenia odpowiednich działań profilaktycznych, takich jak edukacja dzieci na temat higieny i unikania kontaktu głowami. Leczenie wszawicy u dzieci obejmuje stosowanie odpowiednich preparatów przeciw wszom oraz regularne sprawdzanie włosów dziecka pod kątem obecności wszy i ich jaj.
Podsumowując, wszawica jest nadal dość powszechnym problemem zdrowotnym, który może wpłynąć na komfort życia zarówno dzieci, jak i dorosłych. Dlatego ważne jest, aby znać jej przyczyny, objawy i metody leczenia, a także stosować odpowiednie działania profilaktyczne w celu zapobiegania zarażeniu.
Autorka: Anita Warda
Bibliografia:
- Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy pod red. Aleksandra Ożarowskiego , Warszawa 1982
- https://www.mp.pl/pytania/pediatria
- D. Tyszyńska-Kownacka, L.M. Krześniak Leczymy się ziołami z działki. Warszawa 1987
- https://www.cdc.gov/parasites/lice/head/schools.html
- K. Bonenberg, Rośliny użyteczne człowiekowi; Warszawa 1988
- A. Paczuska Zielnik Klasztorny. Sekrety Bożej Apteki; Warszawa 2018
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/objawy-i-rodzaje-wszawicy
- https://www.gov.pl/web/gis/wszawica--leczenie-i-zapobieganie--fakty-i-mity-o-wszawicy
Przeczytaj również
